ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2024 ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ
ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਦਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ 543 ਮੈਂਬਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਜਨਤਾ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਦਨ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 5 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਵੇਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਸਦਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੂਜਾ ਸਦਨ ਰਾਜ ਸਭਾ ਹੈ। ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਸਦਨ ਲਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਜਨਤਕ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 1952 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।
ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 2024
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਗਠਨ ਸਮੇਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 500 ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਹੱਦਬੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਹੱਦਬੰਦੀ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 573 ਸੀਟਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਗਲੀ ਹੱਦਬੰਦੀ ਸਾਲ 2026 ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਹੱਦਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 78 ਹੋਰ ਸੀਟਾਂ ਵਧ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ 9, ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ 6, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ 2 ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 5 ਸੀਟਾਂ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 2, ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ 3, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ 6, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 14 ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 11 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੜੀ ‘ਚ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ‘ਚ 1, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ‘ਚ 5, ਝਾਰਖੰਡ ‘ਚ 1, ਰਾਜਸਥਾਨ ‘ਚ 7 ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ‘ਚ 2-2 ਸੀਟਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 80 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਖੁਦ ਵਾਰਾਣਸੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਵੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਖਨਊ ਤੋਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸੰਸਦ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਜਦੋਂਕਿ 26 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਾਲੇ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਚੁਣਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 48, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ 42, ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 40 ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ 39 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ :- ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਉੱਤਰ :- ਬਹੁਮਤ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਗਠਜੋੜ ਕੋਲ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਭਾਵ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 272 ਸੀਟਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ :- ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰਾਣਸੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ?
ਉੱਤਰ :- ਵਾਰਾਣਸੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਪਈਆਂ ਕੁੱਲ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੂੰ 63.62% (674,664) ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।
ਸਵਾਲ :- ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਕਿਹੜਾ ਹੈ?
ਉੱਤਰ :- ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ (80) ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 48 ਸੰਸਦੀ ਸੀਟਾਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ :- ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਉੱਤਰ :- ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ 40 ਸੀਟਾਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ :- ਕੀ ਈਵੀਐਮ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਉੱਤਰ :- ਹਰ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਈਵੀਐਮ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਦੇ ਆਰੋਪ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵੀ ਆਰੋਪ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਈਵੀਐਮ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਆਸਾਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਸਗੋਂ ਚੋਣ ਖਰਚੇ ਵੀ ਘਟੇ ਹਨ।
ਸਵਾਲ :- ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਕੀ ਨਾਮ ਹੈ?
ਉੱਤਰ :- ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੀਐਮਕੇ (23 ਸੀਟਾਂ) ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
ਸਵਾਲ :- 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ?
ਉੱਤਰ :- ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਸਕੀ ਸੀ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸੰਗਰੂਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਇੱਥੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।
ਸਵਾਲ :- ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਵਾਡਰਾ ਨੇ 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ?
ਉੱਤਰ :- ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਵਾਡਰਾ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਲੜੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਸਵਾਲ :- ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੌਣ ਬਣੇ ਸਨ?
ਉੱਤਰ :- ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤੀਜੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਹੈ।
ਸਵਾਲ :- ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅਗਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੌਣ ਬਣਿਆ?
ਉੱਤਰ :- ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀਪੀ ਸਿੰਘ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ।
ਸਵਾਲ :- ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਉਸ ਨੇਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਕੀ ਹੈ?
ਉੱਤਰ :- ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਉਸ ਨੇਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਹੈ। ਉਹ ਕਰੀਬ 17 ਸਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ।
