ਸ਼੍ਰੀ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ (Fatehgarh Sahib Lok Sabha Seat)

ਜਲੰਧਰ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਅਤੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਵਾਂਗ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਖਵੀਂ ਸੀਟ ਹੈ। ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਸੰਸਦੀ ਸੀਟ ਅਧੀਨ ਕੁੱਲ 9 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਸੀ ਪਠਾਣਾ, ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਅਮਲੋਹ, ਖੰਨਾ, ਸਮਰਾਲਾ, ਸਾਹਨੇਵਾਲ, ਪਾਇਲ, ਰਾਏਕੋਟ, ਅਮਰਗੜ੍ਹ। ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤਿੰਨ ਸੀਟਾਂ (ਰਾਏਕੋਟ, ਪਾਇਲ ਅਤੇ ਬੱਸੀ ਪਠਾਣਾ) ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ।

ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸੀਟ 2009 ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕੁੱਲ ਤਿੰਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ। ਦੋ ਵਾਰ ਇਹ ਸੀਟ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਗਈ। 2009 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਲਿਬੜਾ ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਕੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਪੁੱਜੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 2014 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਗੁਰੂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ।

2008 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਸੀ

2008 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਹੱਦਬੰਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਲੋਹ, ਖੰਨਾ ਅਤੇ ਸਮਰਾਲਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਰੋਪੜ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਦਕਿ ਪਾਇਲ ਸੀਟ ਲੁਧਿਆਣਾ ਜਦਕਿ ਰਾਏਕੋਟ ਸੀਟ ਸੰਗਰੂਰ ਸੀ। ਬੱਸੀ ਪਠਾਣਾਂ, ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਅਮਰਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ 2008 ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਕਸਰ ਚਾਰ ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੂਰਾ ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਇਸ ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਲੋਕ ਸੀਟ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕੇ ਵੀ ਇਸ ਸੀਟ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।

ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਸੀਟ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ

ਇਸ ਸੀਟ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਲਗਭਗ 71 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। 2011 ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 5 ਲੱਖ ਵੋਟਰ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ 33 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2011 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ 70 ਫੀਸਦੀ ਪੇਂਡੂ ਵੋਟਰ ਸਨ ਜਦਕਿ 30 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਨ। 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 15 ਲੱਖ ਵੋਟਰ ਸਨ। 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਕਰੀਬ 65 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ।