ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ (Hoshiarpur Lok Sabha Seat)

ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਰਾਖਵੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਸਦੀ ਸੀਟ ਅਧੀਨ ਕੁੱਲ 9 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀਹਰਗੋਬਿੰਦਪੁਰ, ਭੁਲੱਥ, ਫਗਵਾੜਾ, ਮੁਕੇਰੀਆਂ, ਦਸੂਹਾ, ਉਡਮੜ, ਸ਼ਾਮਚੁਰਾਸੀ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਚੱਬੇਵਾਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 4 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ (ਸ਼੍ਰੀਹਰਗੋਬਿੰਦਪੁਰ, ਫਗਵਾੜਾ, ਸ਼ਾਮਚੁਰਾਸੀ, ਚੱਬੇਵਾਲ) ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹਨ।

ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੀਵਾਨ ਚੰਦ ਸ਼ਰਮਾ ਸਨ। ਦੀਵਾਨ ਚੰਦ ਸ਼ਰਮਾ 1952 ਤੋਂ 1962 ਤੱਕ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ, ਜਨ ਸੰਘ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਦਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਰਹੇ। ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਸੀਟ ਨੂੰ ਵੀ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ 1980 ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1982 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਸਨ।

ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕਾਂਸ਼ੀਰਾਮ ਦੀ ਸੀਟ

ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਸੀਟ ਕਦੇ ਇੰਝ ਜਾਪਦੀ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਦਿੱਗਜਾਂ ਦੀ ਸੀਟ ਹੋਵੇ। ਸਿਰਫ ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਵੀ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ 1996 ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਕਾਂਸ਼ੀਰਾਮ ਨੇ 1996-1998 ਤੱਕ ਇਸ ਸੀਟ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੀਟ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਰਹੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਇਕ ਵੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ।

ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ 2014 ਤੋਂ ਜਾਰੀ 

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਉਭਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੀਟ ਫਿਲਹਾਲ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਹੈ। 2014 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਿਜੇ ਸਾਂਪਲਾ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦਕਿ 2019 'ਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅਹਿਮ ਨੇਤਾ ਸੋਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਚੱਬੇਵਾਲ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 2014 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵਿਜੇ ਸਾਂਪਲਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜੇ ਸਨ।

ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ

ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਆਬਾਦੀ ਸਿੱਖ ਹੈ ਪਰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 63 ਫੀਸਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 34 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। 2011 ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 16 ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਗੈਬੋਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ।