ਖੇਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਣਦੀ ਤੇ ਵਿਗੜਦੀ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਤਸਵੀਰ, ਕਿਸਾਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦੇ ਨੇ ਸੱਤਾ ਦੇ ਕਿੰਗਮੇਕਰ? ਜਾਣੋ…

ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੂਬਾ ਐਵੇਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸਗੋਂ ਖੇਤੀ ਹੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚਾਹੇ ਫਿਰ ਉਹ ਗੱਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਿਆਸਤ ਦੀ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਬੀਜ ਵੀ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉੱਗਦੇ ਹਨ। ਸੂਬੇ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਲਵੇ ਦੀ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਆਸੀ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਨਹੁੰ ਮਾਸ ਵਾਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਚੰਗੇ ਮਾੜੇ ਦੌਰ ਦੇਖੇ ਹਨ ਪਰ ਹਰ ਇੱਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਕਿਸਾਨੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਢਿੱਡ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ਅੰਦਰ ਪੈਸੇ ਵੀ ਪਾਏ। ਸੂਬੇ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵੇਲੇ ਉਦਯੋਗ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਖੇਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਹੌਂਸਲੇ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।

ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਕੁੱਝ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ (ਕੁਝ ਇਲਾਕਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ) ਅਮੀਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਲੋਕ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮੌਕੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਪਾ ਕੇ ਪਿਛਲਾ ਰਿਕਾਰਡ ਜ਼ਰੂਰ ਤੋੜ ਦੇਣਗੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਫ਼ਸਲ ਚੰਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਖੁਸ਼ ਹੋਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੋਲਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸਰਦੀ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਅਨਕੂਲ ਮਾਹੌਲ

ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 3 ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਮਾਝਾ ਦੋਆਬਾ ਅਤੇ ਮਾਲਵਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਲਵਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹਿਣ ਕਰਕੇ ਕਣਕ ਦੀ ਬੰਪਰ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋਈ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਦੀ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਕਣਕ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 1 ਸੌ 62 ਲੱਖ ਟਨ ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜਤਾਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਿਵਲ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 1 ਸੌ 32 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਟਾਰਗੇਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 1ਸੌ 82.57 ਲੱਖ ਟਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਬੇਮੌਸਮੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਗੜੇਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਔਸਤਨ ਫਸਲ ਦੇ ਝਾੜ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਖਰੀਦਦਾਰ ਵੀ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ BKU ਉਗਰਾਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਉਗਰਾਹਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਆਸਤ ਕਿਸਾਨੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਵਿਗਾੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਦਾ ਰੁਖ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛਾ ਨਹੀਂ ਹਟਣਗੇ।

ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਵਧਣ ਦੇ ਅਸਾਰ

ਸੂਬੇ ਦੇ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਿਬਨ ਸੀ ਵੱਲੋਂ ਜਿਲ੍ਹਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਸਮੇਂ ਵੋਟਰਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਧਰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸੰਗਰੂਰ ਸੰਸਦੀ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਹੋਈ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ ‘ਚ ਸਿਰਫ 45.3 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਮਤਦਾਨ 1991 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਦੌਰ ਸੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ 11% ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਹੀ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ। 7 ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ ਉਪ-ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ 62.5% ਤੋਂ 77.2% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਹੀ ਹੈ। 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 72.4% ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਸੀਟ ਤੋਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਚੋਣ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਉਹ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਹਨ।