ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ’ ਜੂਏ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ: ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ
ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਨੂੰ ਐਸੇਟ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਣ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਝਾਂਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ- ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ’ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ, ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਤਾਂ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ “ਜੂਏਬਾਜ਼ੀ” ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ।
ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਲ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਲ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਠੱਗੀ ਠੋਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਅਜੇਹੀ ਅਨਾਪਸ਼ਨਾਪ ਕਾ ਕਰੰਸੀਆਂ ਤੇ ਨਕੇਲ ਕੱਸਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੇੰਦ੍ਰੀਯ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਤੇ ਬੜ੍ਹਤ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਲਟ ਮੋਡ ‘ਤੇ ‘ਈ-ਰੁਪਏ’ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਕਰੰਸੀ (ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ ਡਿਜੀਟਲ ਕਰੰਸੀ) ਥੋਕ ਵਿਕਰੀ ਵਾਸਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਰਿਟੇਲ ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਵਾਸਤੇ ਲਾਂਚ ਕਿੱਤੀ ਸੀ।
ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ‘ਤੇ RBI ਦੀ ਸਖਤੀ
ਦਾਸ ਨੇ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਨੂੰ ਐਸੇਟ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਣ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਝਾਂਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਛਿਪੇ ਕਿਸੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੂਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਨਾਵਟੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੌ ਫ਼ੀਸਦ ਕੋਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਬਹੁਤ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਨਾਲ ਕਹੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ਇਕ ਜੂਆ ਹੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜੂਏ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਜੂਏ ਵਾੰਗ ਖੇਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਉਸ ਲਈ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕਰੋ।
ਰਿਜਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ
ਦਾਸ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਡਾਲਰੀਕਰਨ ਵੱਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਵਰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਹਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਸੰਪੱਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਲਤ ਦਲੀਲ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇਸਦਾ ਮੈਕਰੋ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਦੇਣ ਦਾ ਸਾਧਨ ਬਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੇਰੇ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋ, ਇਹ ਖਾਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨਹੀਂ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੇਰਸਵੇਰ ਤਾਸ਼ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਾਂਗ ਢਹਿ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਖੇਡ ਹੈ।
