ਜਦੋਂ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਸੁਫਨੇ ‘ਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ… ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮੀਰੀ ਅਤੇ ਪੀਰੀ ਨਾਮ ਦੀਆਂ ਦੋ ਤਲਵਾਰਾਂ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਤਲਵਾਰ ਧਰਮ ਲਈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਤਲਵਾਰ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ।
Religious News: ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਅੱਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ (Prakash Purab) ਹੈ ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫੌਜ ਵਜੋਂ ਜਥੇਬੰਦ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ 37 ਸਾਲ, 9 ਮਹੀਨੇ, 3 ਦਿਨ ਤੱਕ ਨਿਭਾਈ। ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਅਸਾਧ (ਵਦੀ 6) ਸੰਵਤ 1652 (19 ਜੂਨ, 1595) ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਡਾਲੀ ਵਿਖੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ (Guru Hargobind Sahib) ਦੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ‘ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੈਅੰਤੀ’ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ‘ਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੰਗਰ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਜਾਣੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀਨ ਕਹਾਣੀ।
11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਗੁਰੂ ਬਣੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਅਸਾਧ (ਵਦੀ 6) ਸੰਵਤ 1652 ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜੁਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (Amritsar) ਦੇ ਵਡਾਲੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1606 ਵਿਚ ਹੀ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਖਿਤਾਬ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ 5ਵੇਂ ਗੁਰੂ ਅਰਜੁਨ ਦੇਵ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮੀਰੀ ਅਤੇ ਪੀਰੀ ਨਾਮ ਦੀਆਂ ਦੋ ਤਲਵਾਰਾਂ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਤਲਵਾਰ ਧਰਮ ਲਈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਤਲਵਾਰ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ। ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੇ ਹੁਕਮ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਸੰਭਾਲੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਇਕ ਵੱਡੀ ਫੌਜ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ ਸਨ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ
1627 ਵਿੱਚ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਰ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰਗੋਵਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇਹ ਆਦਰਸ਼ ਜੋੜਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਵੀ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ
ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਸਮੇਤ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦੇ ਕਿਲੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਸਨ। ਜਹਾਂਗੀਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਇੱਕ ਫਕੀਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੂੰ ਇਕ ਫਕੀਰ ਤੋਂ ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕੈਦ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਪਾਇਆ।
ਆਪਣੇ ਨਾਲ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰਵਾਇਆ ਰਿਹਾਅ
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਹਾਂਗੀਰ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਰਿਹਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਕੂਟਨੀਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਰਾਜੇ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪੱਲਾ ਫੜ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਚਾਲ ਇਹ ਘੜੀ ਗਈ ਕਿ ਜੇਲ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ 52 ਕਲੀਆਂ ਦਾ ਚੋਲਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਕੁੜਤੇ ਨੂੰ ਪਹਿਨਾਇਆ ਅਤੇ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਹਰ ਇੱਕ ਕਲੀ ਦੇ ਸਿਰੇ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੀ ਸਮਝ ਕਾਰਨ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਦਾਤਾ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ।
1644 ‘ਚ ਜੋਤੀਜੋਤ ਸਮਾਏ ਸਨ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਇਸ ਮਹਾਨ ਦਿਨ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਉਸ ਥਾਂ ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨੂੰ ‘ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦਾਤਾ ਬੰਦੀ ਛੋੜ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਮੁਗਲਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਦਿਆਂ ਫਿਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਪਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੀਰਤਪੁਰ ਵਿਖੇ 1644 ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਜੋਤੀਜੋਤ ਸਮਾਏ ਸਨ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂਤਾਜ਼ਾ ਪੰਜਾਬੀ ਖਬਰਾਂਪੜਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂTV9 ਪੰਜਾਬੀਦੀ ਵੈਵਸਾਈਟ ਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇਲੁਧਿਆਣਾਅਤੇਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ,ਲੇਟੇਸਟ ਵੇੱਬ ਸਟੋਰੀ,NRI ਨਿਊਜ਼,ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਖਬਰ,ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਨਿਊਜ਼,ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹਰ ਅਪਡੇਟ,ਧਰਮ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਜਾਣੋ