Diwali 2024: ਕੀ ਹਰ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਲਈ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਮਾਨਤਾ
Diwali Puja Rules: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਦੀਵਾਲੀ 'ਤੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਿਰਫ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੋਨੇ ਜਾਂ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ।
Diwali 2024 New and Old Photo Puja Niyam: ਦੀਵਾਲੀ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰ, ਹਰ ਸਾਲ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਲੋਕ ਹਰ ਸਾਲ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਹਰ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਣੀ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ?
ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਕਈ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ‘ਚ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਤ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਹੀ ਪ੍ਰਚਲਤ ਸਨ। ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਖੰਡਤ ਅਤੇ ਬਦਰੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।
ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸਹੀ ਤਾਰੀਖ
ਦ੍ਰਿਕ ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਤਿਥੀ 31 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 4:03 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 1 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਅਮਾਵਸਿਆ ਤਿਥੀ ਸ਼ਾਮ 5:38 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮ 5:46 ਵਜੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਦੀਵਾਲੀ 1 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਉਦੈ ਤਿਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਮਨਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗੀਤਾ ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਨਵੀਂ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਣ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਊਰਜਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਿਰਫ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੋਨੇ ਜਾਂ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਜੋ ਸਾਲ ਭਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਣੀ ਹੈ?
- ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਪੂਜਾ ਲਈ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਨਾ ਕਰੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਆਪਣੇ ਵਾਹਨ, ਉੱਲੂ ‘ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਵੇ। ਅਜਿਹੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਕਾਲੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਘਰ ‘ਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ‘ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਰਮੁਦ੍ਰ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਧਨ ਦੀ ਵਰਖਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਕਦੇ ਵੀ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨਾ ਖਰੀਦੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਖੜੀ ਹੋਣ। ਅਜਿਹੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਉਹ ਘਰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।
- ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਹੈ।
- ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਹਨ ਮੌਸ਼ਕ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਮੌਸ਼ਕ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਹੀ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮੂਰਤੀ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ
ਅਕਸਰ, ਅਗਿਆਨਤਾ ਅਤੇ ਗਲਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਲੋਕ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗਲਤੀਆਂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਘਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਭ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧਨਤੇਰਸ ਦੇ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਗਣੇਸ਼ ਜੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਨਾ ਖਰੀਦੋ, ਸਗੋਂ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਜੀ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੂਰਤੀਆਂ ਖਰੀਦੋ।
