ਟਰੰਪ ਪਹੁੰਚੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ASEAN ‘ਚ ਹੋਣਗੇ ਸ਼ਾਮਲ, ਥਾਈ-ਕੰਬੋਡੀਆ ਪੀਸ ਡੀਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ ਏਜੰਡਾ?
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਪਹੁੰਚੇ। ਵਪਾਰ ਗੱਲਬਾਤ, ਥਾਈ-ਕੰਬੋਡੀਆ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ, ਤੇ ਪੂਰਬੀ ਤਿਮੋਰ ਦਾ ਆਸੀਆਨ ਦੇ 11ਵੇਂ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਵਰਚੁਅਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਟਰੰਪ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੁਵੱਲੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕਰਨਗੇ।
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਅੱਜ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ 47ਵੇਂ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ‘ਚ ਕਿਸੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੌਰਾ ਹੈ ਤੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਦੌਰਾ ਹੈ।
ਐਤਵਾਰ ਤੋਂ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੱਕ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ (ASEAN) ਦੇ ਤਿੰਨ-ਰੋਜ਼ਾ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਲਗਭਗ ਦੋ ਦਰਜਨ ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ। ASEAN ‘ਚ 10 ਦੇਸ਼ -ਬ੍ਰੂਨੇਈ, ਕੰਬੋਡੀਆ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਲਾਓਸ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਮਿਆਂਮਾਰ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 678 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (GDP) US $3.9 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ, ASEAN ਪੂਰਬੀ ਤਿਮੋਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ 11ਵੇਂ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਨੇ 2002 ‘ਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 1.4 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ।
ਕੌਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ?
ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਸੀਨੀਅਰ ਜਨਰਲ ਮਿਨ ਆਂਗ ਹਲੇਂਗ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਹਰ ਸਾਲ ਵਾਂਗ, ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸੰਮੇਲਨ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿੱਥੇ ਆਸੀਆਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ, ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਰੂਸ, ਜਾਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨੇਤਾ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ।
ਇਸ ਸਾਲ, ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ, ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲੀ ਕੇਕਿਆਂਗ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਂਥਨੀ ਅਲਬਾਨੀਜ਼, ਨਵ-ਨਿਯੁਕਤ ਜਾਪਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਾਨੇ ਤਾਕਾਇਚੀ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੀ ਜੇ ਮਯੁੰਗ ਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਰੂਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੋਵਾਕ ਕਰਨਗੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵਰਚੁਅਲੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ
ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ, ਟਰੰਪ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ-ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੋਦੀ ਵਰਚੁਅਲੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ‘ਚ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਏਜੰਡੇ ‘ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ?
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਇਹ ਉਹੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਛੱਡੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ‘ਚ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਵਪਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟਰੰਪ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨਗੇ।
ਆਪਣੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈਆਂ ਭਿਆਨਕ ਝੜਪਾਂ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੁਈਜ਼ ਇਨਾਸੀਓ ਲੂਲਾ ਡਾ ਸਿਲਵਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਪਾਨ ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮੋਦੀ ਦੀ ਵਰਚੁਅਲ ਮੌਜੂਦਗੀ
ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਵਰਚੁਅਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਮੋਦੀ ਤੇ ਟਰੰਪ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਣਗੇ, ਪਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਨੇ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ 27 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸੰਮੇਲਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮੁੱਖ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ਡਿਊਲ ਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
