ਘਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰ ਫੈਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੁਹਾਡਾ ਏਅਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ? ਜਾਣੋ AIIMS ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ
Air Purifier can Damage: ਡਾ. ਭਦਾਨੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਓਜ਼ੋਨ ਗੈਸ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਓਜ਼ੋਨ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸੋਜ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਲਈ, ਲੋਕ ਏਅਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਏਮਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫਾਇਦੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
ਏਮਜ਼ ਦੇ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਭਦਾਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਏਅਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਹਵਾ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ,ਪਰ ਕੁਝ ਓਜ਼ੋਨ ਗੈਸ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੈਸ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਡਾ. ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਉਹੀ ਗੈਸ ਹੈ ਜੋ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਯੂਵੀ ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਯੰਤਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਓਜ਼ੋਨ ਗੈਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਗੈਸ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਓਜ਼ੋਨ ਦਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ?
ਡਾ. ਭਦਾਨੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਓਜ਼ੋਨ ਗੈਸ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਓਜ਼ੋਨ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸੋਜ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। WHO ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਓਜ਼ੋਨ ਹਵਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੈ?
ਡਾ. ਭਦਾਨੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 1 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਓਜ਼ੋਨ-ਅਧਾਰਤ ਏਅਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੇਫੜੇ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਜ਼ੋਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦਮਾ, COPD ਅਤੇ ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਓਜ਼ੋਨ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਨੂੰ “ਆਇਨਾਈਜ਼ਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਓਜ਼ੋਨ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਯੰਤਰ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, HEPA ਲੇਬਲ ਵਾਲੇ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਚੁਣੋ। ਇਹ ਓਜ਼ੋਨ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹਨ।
