ਅਚਾਨਕ 2 ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਜਹਾਜ਼…250 ਦੀ ਸਪੀਡ, ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਦਾ ਗੋਲਾ, ਕਹਾਣੀ ਉਸ ਹਾਦਸੇ ਦੀ….
Boeing 707 Aircraft Crash Anniversary: 5 ਮਾਰਚ, 1966 ਨੂੰ, ਜਪਾਨ ਦੇ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਉੱਤੇ 250 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਉੱਡ ਰਿਹਾ BOAC ਦਾ ਬੋਇੰਗ 707 ਜਹਾਜ਼ ਅਚਾਨਕ ਦੋ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅੱਗ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ।

ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਅਕਸਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਦੁਖਦਾਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਹਾਦਸੇ ਇੰਨੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਦੁਖਦਾਈ ਹਾਦਸਾ 5 ਮਾਰਚ, 1966 ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਉੱਤੇ ਵਾਪਰਿਆ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (BOAC) ਦਾ ਇੱਕ ਬੋਇੰਗ 707 ਜਹਾਜ਼ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ 250 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਉੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੱਗ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 124 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਇਹ BOAC ਫਲਾਈਟ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਵਾਰ ਰੁਕੀ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ 4 ਮਾਰਚ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਾਂਟਰੀਅਲ, ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਅਤੇ ਹੋਨੋਲੂਲੂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਟੋਕੀਓ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਸਵੇਰੇ ਮੌਸਮ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸੀ, ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਮੌਸਮ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਮਿਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਡਾਣ ਆਖਰੀ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਅਤੇ ਹਨੇਰੀ
ਜਪਾਨ ਦੇ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ 12,388 ਫੁੱਟ (3,776 ਮੀਟਰ) ਉੱਚਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਣਪਛਾਤੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ BOAC ਫਲਾਈਟ 911 ਨੇ ਟੋਕੀਓ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਤਾਂ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ 16,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਤਾਂ ਅਚਾਨਕ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਗਰਮ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਵਗ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦਬਾਅ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਵਾ ਦੇ ਅਚਾਨਕ, ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਝੱਖੜ ਉੱਠਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ BOAC ਫਲਾਈਟ 911 ਨਾਲ ਟਕਰਾਈ। ਜਹਾਜ਼ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਅੱਗ ਦਾ ਗੋਲਾ ਬਣ ਗਿਆ ਬੋਇੰਗ 707
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੋ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਅੱਗ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਮਲਬੇ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗੇ। ਮਲਬੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਪਿਆ। ਇਸ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ 124 ਲੋਕ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹੀ ਸੜ ਕੇ ਮਾਰੇ ਗਏ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ 89 ਯਾਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 12 ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਨ। ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਨੌਂ ਮੈਂਬਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਯਾਤਰੀ ਚੀਨ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੈਪਟਨ ਬਰਨਾਰਡ ਡੌਬਸਨ (45), ਫਸਟ ਅਫਸਰ ਐਡਵਰਡ ਮੈਲੋਨੀ (33), ਸੈਕਿੰਡ ਅਫਸਰ ਟੇਰੇਂਸ ਐਂਡਰਸਨ (33) ਅਤੇ ਫਲਾਈਟ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਇਆਨ ਕਾਰਟਰ (31) ਉਡਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਤੀਜਾ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ ਜਿਸਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈਰਾਨ
5 ਮਾਰਚ 1966 ਦਾ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਹਵਾਈ ਹਾਦਸਾ ਸੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ, 4 ਫਰਵਰੀ, 1966 ਨੂੰ, ਆਲ ਨਿੱਪਨ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਉਡਾਣ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੈਸੀਫਿਕ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਫਲਾਈਟ 402 ਵੀ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਹਵਾਈ ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।
ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ
BOAC ਫਲਾਈਟ 911 ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘਿਆ, ਇਹ ਗਰਮ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਬਣਤਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਦੇ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਬਿਜਲੀ ਸਿਸਟਮ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਇੰਜਣ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। 59 ਸਾਲ ਬੀਤ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਊਂਟ ਫੂਜੀ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਾਲਾਤ ਅਜੇ ਵੀ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।