ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਮਦਨ ਜ਼ਿਆਦਾ? ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇੰਨੀ ਕਮਾਈ
Iran-Israel conflict : ਮੌਜੂਦਾ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ ਬਿਹਤਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਜਾਂ ਈਰਾਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ, ਸਗੋਂ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਵੀ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧਦਾ ਤਣਾਅ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਹਥਿਆਰ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਕਿਵੇਂ ਭਰੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ? ਕੀ ਜਿਸ ਦੇਸ਼ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਥਿਆਰ ਹਨ, ਉਹ ਅਮੀਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਜਾਂ ਕੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵੀ ਹੈ?
ਇਸ ਮੌਜੂਦਾ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਿਹਤਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਜਾਂ ਈਰਾਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ, ਸਗੋਂ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਵੀ ਲੜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਅੰਕੜਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਇਸ ਆਰਥਿਕ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਅੱਗੇ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਤੇਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਜਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਜੋ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੈ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਬਨਾਮ ਈਰਾਨ: ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਅੰਤਰ
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਤਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੀਡੀਪੀ (ਨਾਮਮਾਤਰ) ਲਗਭਗ 52,000 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੀਡੀਪੀ ਸਿਰਫ 4,500 ਡਾਲਰ ਹੈ। ਯਾਨੀ, ਇੱਕ ਔਸਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 10 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ PPP (Purchasing Power Parity) ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਵੀ ਅੰਤਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਲਗਭਗ $38,000 ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਗਭਗ $20,000 ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕ ਮਹਿੰਗੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਉਤਪਾਦਨ
ਇਰਾਨ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 9 ਗੁਣਾ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 89 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 9.8 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਕੁੱਲ GDP ਲਗਭਗ $510 ਬਿਲੀਅਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੀ 402 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਧੇਰੇ ਉਤਪਾਦਕ ਅਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ
ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਸੂਚਕ ਅੰਕ (HDI) ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ HDI ਸਕੋਰ 0.919 ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦਾ HDI ਸਕੋਰ ਲਗਭਗ 0.783 ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ
ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ (ਲਗਭਗ 44%) ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ (ਲਗਭਗ 9%)। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਹੈ (ਲਗਭਗ 4%) ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਸਿਰਫ 34% ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਖਰਚ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਈਰਾਨੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ। ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਨੀਤੀ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਕੌਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ।
