ਹਰ ਸਾਲ 12 ਲੱਖ ਲੋਕ ਨੇਪਾਲ ਘੁੰਮਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ?
Nepal Tourism Decreased: ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਅਤੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿਲਟਨ ਹੋਟਲ ਵੀ ਸੜ ਕੇ ਸੁਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਸਲਾਹ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਹੋਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਰੈਲੀਆਂ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਹੋਟਲ ਮਾਲਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਵਾਰ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 30% ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬੁਕਿੰਗਾਂ ਵੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਕਾਠਮੰਡੂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੈਲਾਨੀ ਖੇਤਰ ਥਾਮਲ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਅਤੇ ਪੱਬ ਦੁਬਾਰਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੁੰਨਸਾਨ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ 72 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 12 ਲੱਖ ਸੈਲਾਨੀ ਨੇਪਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ 8% ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
8 ਤੋਂ 10% ਬੁਕਿੰਗਾਂ ਵੀ ਰੱਦ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ
ਨੇਪਾਲ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸੀਈਓ ਦੀਪਕ ਰਾਜ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 30% ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਦਰ 8-10% ਰਹੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਟਲਾਂ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਇਮਾਨਦਾਰ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਸਥਿਤੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦੇ।
ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਗਿਰੀ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਮੈਂ ਵਿਹਲਾ ਬੈਠਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸੈਲਾਨੀ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਬੁਕਿੰਗਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਰੇ 35% ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਯਾਤਰਾ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ
ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਅਤੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿਲਟਨ ਹੋਟਲ ਵੀ ਸੜ ਕੇ ਸੁਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਸਲਾਹ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਹੋਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦੇ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਤੱਕ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਸੰਚਾਲਕ ਰੇਣੂ ਬਾਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਬੁਕਿੰਗਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਸੁਸ਼ੀਲਾ ਕਾਰਕੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੜੇ ਹੋਏ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਜੇ ਵੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਥਿਤੀ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸੈਲਾਨੀ ਵਾਪਸ ਆਉਣਗੇ। ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਚੋਣਾਂ 5 ਮਾਰਚ, 2026 ਨੂੰ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ।
