Chaitra Navratri: ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰੋ ਇਹ ਕੰਮ, ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼
Chaitra Navratri: ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ।
Chaitra Navratri 2024: ਹਿੰਦੀ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਨੂੰ ਮਹਾਨਵਮੀ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਕੰਮ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਘਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ 9 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ 9 ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਲਓ। ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਉਹ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਗੰਦਗੀ ਹੋਵੇ ਉੱਥੇ ਗਰੀਬੀ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਨਵਰਾਤਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਰਸੋਈ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਮਾਤਾ ਅੰਨਪੂਰਨਾ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਸੋਈ ‘ਚੋਂ ਤਾਮਸਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, 9 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸਥਾਨ
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ, ਘਟਸਥਾਪਨ ਭਾਵ ਕਲਸ਼ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਰਸਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਸਤੂ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿੱਥੇ ਕਲਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਹਲਕੇ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਊਰਜਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਘਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੁਆਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਓ
ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਸਤਿਕ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੁਭ ਕੰਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰ ਜਾਂ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸਵਾਸਤਿਕ ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਗੇਟ ‘ਤੇ ਸਵਾਸਤਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਣਾਉ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਘਰ ਦੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ
ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਵਾਸ ਦੱਖਣ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦੱਖਣ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਘਟਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਚੌਂਕੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ। ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਮੂੰਹ ਦੱਖਣ ਜਾਂ ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
