Anant Chaturdashi 2023: ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ‘ਤੇ ਕਿਉਂ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ 14 ਗੰਢਾਂ ਵਾਲਾ ਧਾਗਾ, ਜਾਣੋ ਵਿਧੀ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵ
ਭਾਦਰਪਦ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲਪੱਖ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਤਿਥੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਤਰੀਕ 'ਤੇ 14 ਗੰਢਾਂ ਦਾ ਅਨੰਤਾ ਕਿਵੇਂ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ।
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਭਾਦਰਪਦ ਜਾਂ ਭਾਦੋਂ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਕਲਪੱਖ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਜੇ-ਬਾਜੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਜਲ ਤੀਰਥ ਤੇ ਵਿਸਰਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪਾਲਣਹਾਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ 14 ਗੰਢਾਂ ਨਾਲ ਪਵਿੱਤਰ ਅਨੰਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਵੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ 28 ਸਤੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਓ ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਮਹੱਤਵ, ਵਿਧੀ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ‘ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ
ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਫਲਦਾਇਕ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਠਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਨ ਅਤੇ ਮਨ ਦੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਅਰਘ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਜਲ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿ ਦੀ ਅਨਾਦਿ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਵਰਖਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਇਕ ਥੜ੍ਹੇ ‘ਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰੀ ਨੂੰ ਪੀਲੇ ਫੁੱਲ, ਪੀਲੇ ਫਲ, ਧੂਪ, ਦੀਵਾ, ਚੰਦਨ, ਮਠਿਆਈ ਆਦਿ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦੀ ਕਥਾ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਜਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸਹਸ੍ਰਨਾਮ ਦੇ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਪੁੰਨ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਦੇਸੀ ਘਿਓ ਦੇ ਦੀਵੇ ਨਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਵਿੱਚ ਤੁਲਸੀ ਦਲ ਜ਼ਰੂਰ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਧਾਰਨ ਕਰੀਏ 14 ਗੰਢਾਂ ਨਾਲ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗਾ
ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ 14 ਗੰਢਾਂ ਦਾ ਧਾਗਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਮਹਾਪ੍ਰਸਾਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਬਾਂਹ ‘ਤੇ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਹਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗਾ 14 ਸੰਸਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ 14 ਗੰਢਾਂ ਵਾਲੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਹਰ ਪਲ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਨੰਤ ਸੂਤਰ ਧਾਰਨ ਦਾ ਮੰਤਰ
ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਬਾਂਹ ‘ਤੇ ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ, ਮੰਤਰ ‘ਓਮ ਅਚਯੁਤਾਯ ਨਮ:, ਓਮ ਅਨੰਤਾਯ ਨਮ:, ਓਮ ਗੋਵਿੰਦਾਯ ਨਮ:’ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਅਨੰਤ ਸੂਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਿਯਮ
14 ਗੰਢਾਂ ਵਾਲਾ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਖੱਬੀ ਬਾਂਹ ‘ਤੇ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪਵਿੱਤਰ ਜਲ ਤੀਰਥ ਤੇ ਵਿਸਰਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਅਗਲੇ 14 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਧਾਰਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਕਰ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦਿਨ ਵੀ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਨਾ ਕਰ ਪਾਓ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਾਲ ਧਾਰਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਅਨੰਤ ਚੌਦਸ ਤਿਥੀ ‘ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲੋ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾ ਅਨੰਤਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਕਰੋ।
