ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ, RPF ਜਾਂ GRP, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਾਦਸੇ ਲਈ ਕੌਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ? ਭਗਦੜ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਠੇ ਸਵਾਲ
New Delhi Railway Station Stampede: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਲਈ ਕੌਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ, ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਿਸ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਸੀ - ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ, ਆਰਪੀਐਫ ਅਤੇ ਜੀਆਰਪੀ? ਆਓ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ।
ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ‘ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ’ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਹੇਠ ਦੱਬੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਲਈ ਕੌਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ, ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਿਸ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਸੀ – ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ, ਆਰਪੀਐਫ ਅਤੇ ਜੀਆਰਪੀ? ਆਓ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ।
ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਕੁਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ 1981 ਤੋਂ ਇੱਕ ਕੁਲੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਇੰਨੀ ਭੀੜ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟ੍ਰੇਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 12 ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਐਲਾਨ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 16 ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋਵੇਗੀ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 12 ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਭੀੜ ਅਚਾਨਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 16 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਟਕਰਾ ਗਏ ਅਤੇ ਐਸਕੇਲੇਟਰਾਂ ਅਤੇ ਪੌੜੀਆਂ ‘ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗੇ। ਇਸ ਭੀੜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੁਲੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 15 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ। ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਜੁੱਤੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਹੀ ਪਏ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਖੁਦ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ।
ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਿਸਦੀ ?
ਜੀਆਰਪੀ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਨਿਲ ਰਾਏ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੀੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰੇਲਵੇ ਅਹਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਤੱਕ, ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਬੰਧਤ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਰ ਉਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੱਕ, ਜਿਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਟੇਸ਼ਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ, ਰੇਲਵੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ (RPF) ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲਿਸ (GRP) ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ।
ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਵੰਡੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਦੜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਹਰ ਘੰਟੇ 1500 ਜਨਰਲ ਟਿਕਟਾਂ ਵੇਚੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੀੜ ਵੱਧ ਗਈ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਬੇਕਾਬੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਬਾਅ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਗਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕਿੰਨੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸੀਟਾਂ ਸਨ? ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਰੇਲਵੇ ਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਟਿਕਟਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਪਰ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਰੇਲਵੇ ਦਾ 24 ਘੰਟੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਿਸਟਮ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ?
ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਉਦੋਂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੱਡੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਰਪੀਐਫ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭੀੜ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਖੁਦ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੋਰ ਵੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰਿਆਂ ਰਾਹੀਂ 24 ਘੰਟੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਡੀਆਰਐਮ ਵਰਗੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਹਰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਲਾਈਵ ਸਥਿਤੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਕਿੱਥੇ ਸਨ ਆਰਪੀਐਫ ਦੇ ਜਵਾਨ ?
ਇਹ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਆਰਪੀਐਫ ਅਤੇ ਜੀਆਰਪੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕਿੱਥੇ ਸਨ? ਵੈਸੇ ਵੀ, ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਫੋਰਸ (RPF) ਦਾ ਗਠਨ RPF ਐਕਟ-1957 ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਲ ਬਿਹਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਰੇਲਵੇ ਜਾਇਦਾਦ, ਯਾਤਰੀ ਖੇਤਰ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।
ਆਰਪੀਐਫ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫੋਰਸ (RPSF) ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੋਰੀ, ਗਬਨ, ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਬਜ਼ੇ, ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ, ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪ੍ਰਵੇਸ਼, ਰੇਲਵੇ ਅਹਾਤੇ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ GRP ਉਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ।
GRP ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ
ਸਰਕਾਰੀ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲਿਸ (GRP) ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੀਆਰਪੀ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਅਹਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਪੀਐਫ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਜੀਆਰਪੀ ਕੋਲ ਹੈ। ਜੀਆਰਪੀ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਧੀਨ ਆਮ ਪੁਲਿਸ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜੀਆਰਪੀ ਵਿੱਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਜੀਆਰਪੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।
ਜੀਆਰਪੀ ਰੇਲਵੇ ਅਹਾਤਿਆਂ/ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ, ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਹਾਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ, ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ, ਬਿਮਾਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਫੇਰੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਜੀਆਰਪੀ ਨੂੰ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ/ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਛੱਡੇ ਗਏ ਸਮਾਨ, ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਹੋਈ ਜਾਇਦਾਦ, ਟਰਮੀਨਲ ‘ਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਤੋਂ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ, ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ/ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਹਾਤੇ ‘ਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ
ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਆਰਪੀਐਫ ਅਤੇ ਜੀਆਰਪੀ ਦੀ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ। ਆਰਪੀਐਫ ਅਤੇ ਜੀਆਰਪੀ ਰਾਹੀਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੀੜ ਵਧ ਗਈ, ਤਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਤਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜਦੋਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੀੜ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਜੀਆਰਪੀ ਅਤੇ ਆਰਪੀਐਫ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਨਾ ਹੋ ਸਕਣ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਨਾਲ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਭਗਦੜ ਮਚਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।


