ਬਾਬਾ ਬਣ ਇੰਝ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਸਤਿਸੰਗ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ, ਆਮਦਨ ਵੀ ਹੈ ਬੇਅੰਤ
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਥਰਸ 'ਚ 'ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ' ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਮਚੀ ਭਗਦੜ ਦੌਰਾਨ 121 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ 'ਬਾਬੇ' ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਤਿਸੰਗ ਜਾਂ ਕਥਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹਾਜ਼ਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਤਿਸੰਗ ਅਤੇ ਕਥਾ ਦੇ ਇਸ ਧੰਦੇ ਵਿੱਚ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ...
ਬਾਬਾ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਗੱਲ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪੰਡਾਲ, ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬੈਠੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਥੜ੍ਹੇ ਤੇ ਬੈਠਾ ਸ਼ਖਸ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ‘ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ’ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਥਰਸ ‘ਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਭਗਦੜ ਕਾਰਨ 121 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਜਿਹੇ ਬਾਬਿਆਂ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ? ਆਓ ਸਮਝੀਏ
ਆਉ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਸਤਿਸੰਗ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਇਸ ਕਥਾ ਦੇ ਪਹੀਏ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਈਏ। ਸਤਿਸੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਾਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ ਸਤਿਸੰਗ ਬਿਆਸ ਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕਹਾਣੀ 1891 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ…
ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ ਆਸਾਰਾਮ ਬਾਪੂ, ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਰਾਮਪਾਲ ‘ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗੇ ਚੁੱਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਮੀ ਨਿਤਿਆਨੰਦ ਦੀਆਂ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੀਡੀਜ਼ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ‘ਕੈਲਾਸਾ’ ਨਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਦੇਸ਼ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਾਥਰਸ ਦੇ ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ ‘ਤੇ ਵੀ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੱਕ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਹਨ।
ਆਖ਼ਰ ‘ਸਤਿਸੰਗ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ’ ਕਿਵੇਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਸਤਿਸੰਗ ਦੇ ਇਸ ਧੰਦੇ ਦਾ ਗਣਿਤ ਵੀ ਕਮਾਲ ਦਾ ਹੈ। ਧਰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਆਸਰੇ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਦਾਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਤਬਕੇ ਤੋਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਬਾਬਾ ਗਰੀਬੀ ਦੀ ਮਾਰ ਝੱਲ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਗੁਟਕੇ ਦੀ ਆਦਤ ਛੱਡ ਕੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਅੱਗੇ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹਨਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਤੋਂ ਦਾਨ ਅਤੇ ਕਥਾਵਾਚਕਾਂ ਜਾਂ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਫੀਸਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੀਸ ਕਈ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਮਦਨ ਕਰ ਤੋਂ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਕਾਰਨ ਕਈ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵੀ ਸਸਤੇ ਭਾਅ ਜਾਂ ਦਾਨ ਵਜੋਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਯੂਟਿਊਬ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬੌਬੀ ਦਿਓਲ ਦੀ ਵੈੱਬ ਸੀਰੀਜ਼ ‘ਆਸ਼ਰਮ’ ਦੇਖੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਡੇਅਰੀ, ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ, ਲਿਬਾਸ, ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਤੱਕ ਦਾ ਉਦਯੋਗ ਹੈ। ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ, ਸਤਸੰਗਾਂ ਜਾਂ ਆਸ਼ਰਮਾਂ ਦੀ ਵੀ ਇਹੀ ਅਸਲੀਅਤ ਹੈ।
ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਾਧਨ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕਰਕੇ ਵੀ ਕਾਫੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਇਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਹਾਥਰਸ ਹਾਦਸੇ ਵਾਲੇ ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਯੂਟਿਊਬ ਦੇ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਹਨ। ਇਹ ਅਧਿਕਾਰਤ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਗੇਸ਼ਵਰ ਧਾਮ ਸਰਕਾਰ ਧੀਰੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਚੈਨਲ ਦੇ 83 ਲੱਖ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਗਵਤ ਕਥਾਕਾਰ ਅਨਿਰੁੱਧਚਾਰੀਆ ਦੇ ਚੈਨਲ ਦੇ 1.43 ਕਰੋੜ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰ ਹਨ। ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ ਕਰੀਬ 13 ਲੱਖ, ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਦੇ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ 22 ਲੱਖ ਅਤੇ ਆਸਾਰਾਮ ਬਾਪੂ ਦੇ ਚੈਨਲ ‘ਤੇ 5 ਲੱਖ ਸਬਸਕ੍ਰਾਈਬਰਸ ਹਨ।