ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਗਰੀਸ ਘੱਟ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਇਹ ਲੱਛਣ, ਨਾ ਕਰੋ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼
Knee Care Tips: ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੋਡਿਆਂ ਜਾਂ ਜੋੜਾਂ ਤੋਂ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਣਾ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟ-ਕੱਟ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਗਰੀਸ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਉਮਰ ਵਧਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਗਰੀਸ ਯਾਨੀ ਸਿਨੋਵੀਅਲ ਫਲੂਡ ((synovial fluid) ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਗਰੀਸ ਘੱਟਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਗੜਨ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਰਦ, ਸੋਜ ਅਤੇ ਤੁਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਗਰੀਸ ਅਚਾਨਕ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੀਐਸਆਰਆਈ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਆਰਥੋਪੈਡਿਕ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਸੰਕਲਪ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਗਰੀਸ ਘੱਟ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਦਿੱਖਦੇ ਹਨ ਇਹ ਲੱਛਣ
ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕੇਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹਨ ਜਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣ ਵੇਲੇ। ਕਈ ਵਾਰ, ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ ਜਕੜਣ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਲੋਕ ਥਕਾਵਟ ਸਮਝ ਕੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਇਹ ਦਰਦ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੱਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਮ ਲੱਛਣ ਗੋਡਿਆਂ ਤੋਂ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਣਾ ਜਿਵੇਂ ਕੜਕੜਾਹਟ ਜਾਂ ਚਰਮਰਾਹਟ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਟੀਲੇਜ ਘਿੱਸ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕਾਪਣ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਸੰਕੇਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਗਰੀਸ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ ਲੱਛਣ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ, ਨਿਯਮਤ ਹਲਕੀ ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖੋ ਗੋਡਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪੋਸਚਰ ਅਤੇ ਬੈਠਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੌਂਕੜੀ ਮਾਰ ਕੇ ਬੈਠਣਾ ਜਾਂ ਲੋਹੇ ਦੇ ਬੈੱਡ ‘ਤੇ ਸੌਣਾ ਗੋਡਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹਲਕੀ ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਰਨਾ, ਸਟ੍ਰੈਚਿੰਗ ਜਾਂ ਯੋਗਾ। ਇਹ ਗੋਡਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਯੋਗਾਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਵਾਡ੍ਰਿਸੈਪਸ ਸਟ੍ਰੈਚ ਅਤੇ ਬਟਰਫਲਾਈ ਪੋਜ਼ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ, ਅਤੇ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ। ਇਹ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ, ਬਦਾਮ, ਅਲਸੀ ਦੇ ਬੀਜ, ਦਹੀਂ ਅਤੇ ਹਰੀਆਂ ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੱਟ-ਕੱਟ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸੋਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪਿਸਟ ਜਾਂ ਆਰਥੋਪੀਡਿਕ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਕੇ, ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਨਾਲ ਹੀ, ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਸੁਆਂਇੰਟ ਸਪੋਰਟ ਸਪਲੀਮੈਂਟਸ ਵੀ ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਵਾਪਸ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ?
ਡਾ. ਸੰਕਲਪ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਘੱਟ ਜਾਣ ‘ਤੇ, ਇਸਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕੋ।