ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚਾਈ ਤੋਂ ਡਿੱਗੀਆਂ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਕੀ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਵੇਗੀ ਕੀਮਤ?
ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਕਾਫ਼ੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। 10 ਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਕੀਮਤ ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚਾਈ ਤੋਂ ਡਿੱਗ ਕੇ 1.21 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ 6% ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗਿਰਾਵਟ, ਮੁਨਾਫਾਵਸੂਲੀ ਤੇ ਡਾਲਰ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੂੰ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਸੁਧਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਮੰਗ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਕੀਮਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਅੱਗ ਹੁਣ ਠੰਢੀ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੋਨਾ ਦੀ ਕੀਮਤ ਜੋ ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਅਸਮਾਨ ਛੂਹ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਕੀਮਤ ਥੋੜ੍ਹੀ ਸਸਤੀ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ 1.32 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਡਿੱਗ ਕੇ 1.21 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੇਜ਼ ਗਿਰਾਵਟ ਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਧ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਹ ਥੋੜ੍ਹੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਮਿਲੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵੇਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਕੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕ ਵਾਰ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਸੁਧਾਰ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਮੰਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ।
ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨਾ ਸਸਤਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਗਿਆ?
ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਇਸ ਤੇਜ਼ ਗਿਰਾਵਟ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ‘ਚ ਸੋਨਾ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਤਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੌਕਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ।
ਪਹਿਲਾ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਨ ‘ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਬੁਕਿੰਗ’ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੇਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਦਬਾਅ ਅਚਾਨਕ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਿੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਲਗਾਤਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਤੇ ਡਾਲਰ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਉਲਟ ਸਬੰਧ ਅਕਸਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਡਾਲਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਲਰ ‘ਚ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੋਨਾ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਤੀਜਾ ਕਾਰਨ ਮੰਗ ‘ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਹੈ। ਇੰਡੀਆ ਬੁਲੀਅਨ ਐਂਡ ਜਵੈਲਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (IBJA) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਧਨਤੇਰਸ ਤੇ ਦੀਵਾਲੀ ਵਰਗੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਤੇਜ਼ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦਾ ਦੌਰ ਹੁਣ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ‘ਚ ਕਮੀ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਵੱਡਾ ਖੇਡ
ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਅਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ‘ਸਪਾਟ ਗੋਲਡ’ ਦੀ ਕੀਮਤ 4,381.21 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੋਂ 6% ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡਿੱਗ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ 4,100 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆ ਗਈ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 2013 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੇ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ‘ਚ 1.32 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 1.21 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਐਸਪੈਕਟ ਬੁਲੀਅਨ ਐਂਡ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਦੇ ਸੀਈਓ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇਸਾਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਨੌਂ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧੇ ‘ਤੇ ਵੀ ਬ੍ਰੇਕ ਲਗਾਈ ਹੈ।
