Chandrayaan-3: ਚੰਦ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਜਿੱਥੇ ਸੂਰਜ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਿਆ, ਉੱਥੇ ਜਾ ਕੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਕੀ ਹਾਸਲ ਕਰੇਗਾ?
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਗਭਗ ਤੈਅ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਪਲ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੀ ਮਿਲੇਗਾ?
ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਸ਼ਾਮ 6.44 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਉਤਰੇਗਾ, ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਚੰਦ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਤੀਜਾ ਮਿਸ਼ਨ ਭੇਜਿਆ ਹੈ, ਪਹਿਲੇ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਚ ਭਾਰਤ (India) ਨੇ ਚੰਦ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ‘ਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਹੁਣ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ।
ਪਰ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਰੋ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਛੂਤ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਅਰਬਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਨੇਰੇ ‘ਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ‘ਚ ਜਿੱਥੇ ਸੂਰਜ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਉੱਥੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 (Chandrayaan 3) ਕਿਉਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
Chandrayaan-3 Mission:
The mission is on schedule.
Systems are undergoing regular checks.
Smooth sailing is continuing.The Mission Operations Complex (MOX) is buzzed with energy & excitement!
The live telecast of the landing operations at MOX/ISTRAC begins at 17:20 Hrs. IST pic.twitter.com/Ucfg9HAvrY
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
— ISRO (@isro) August 22, 2023
ਇਸਰੋ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ
ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ‘ਚ ਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਮਾਮਲਾ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਰਵਾਏਗਾ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਿਆ ਹੈ ਯਾਨੀ ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
Chandrayaan-3 Mission:
Here are the images of
Lunar far side area
captured by the
Lander Hazard Detection and Avoidance Camera (LHDAC).This camera that assists in locating a safe landing area — without boulders or deep trenches — during the descent is developed by ISRO pic.twitter.com/rwWhrNFhHB
— ISRO (@isro) August 21, 2023
ਕਰੀਬ 600 ਕਰੋੜ ਦੇ ਬਜਟ ਵਾਲੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਅਸਲ ਮਕਸਦ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਰਹੱਸਾਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇੱਥੇ ਸੌਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭੇਦ, ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਤ, ਉੱਥੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
…. and
The moon as captured by the
Lander Imager Camera 4
on August 20, 2023.#Chandrayaan_3 #Ch3 pic.twitter.com/yPejjLdOSS— ISRO (@isro) August 22, 2023
ਕੀ ਹਾਸਲ ਕਰੇਗਾ ਚੰਦਰਯਾਨ-3?
ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਮੂਲ ਮਕਸਦ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਲੱਭਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਵਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਹੋਵੇ। ਜੇਕਰ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਮੰਡਲ ‘ਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ, ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਰਾਹ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ‘ਚ ਪਾਣੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੀਲੀਅਮ, ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਧਾਤਾਂ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
