ਹਮਾਸ ਜਾਣ ਗਿਆ ਕਮਜ਼ੋਰੀ…ਜਾਣੋ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਬ੍ਰਹਮਾਸਤਰ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਫੇਲ੍ਹ
Israel Palestine conflict: ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਰਾਕੇਟਾਂ, ਹਮਲਿਆਂ, ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੇ ਗੋਲਿਆਂ, ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮੋਰਟਾਰਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਇਹ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਰਬਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇਹ ਡੋਮ ਆਖ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ?
ਫਲਿਸਤੀਨ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਣ ਲਈ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਚਰਚਾ ‘ਚ ਹੈ। ਉਹ ਡੋਮ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਲਈ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ ਭਾਰੀ ਪੈ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਰਾਕੇਟ, ਹਮਲਿਆਂ, ਤੋਪਾਂ, ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮੋਰਟਾਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਇਹ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਰਬਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇਹ ਡੋਮ ਕਿਵੇਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ?
ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਫੇਲ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ, 5 ਅੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਝੋ
ਕੀ ਹੈ ਆਇਰਨ ਡੋਮ: ਇਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੁੰਬਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਨੂੰ 90 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੈ। ਇਹ ਛੋਟੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਹਵਾਈ ਖਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ।
ਹਮਾਸ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ: ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਹਮਲੇ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ।
ਇਹ ਹੈ ਕਮਜ਼ੋਰੀ: ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਹੀ ਰਾਕੇਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਦਾਗੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਾਕਟਾਂ ਦੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਹਮਾਸ ਨੇ ਤੇਜ਼ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਹਮਾਸ ਨੇ ਹਮਲੇ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ 20 ਮਿੰਟਾਂ ‘ਚ 5 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਹ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ: ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਨੂੰ 2011 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਤੋਂ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਬੇਰਸ਼ੇਵਾ ਨੇੜੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਅਜਿਹੇ 10 ਯੂਨਿਟ ਹਨ। ਇਹ ਰਡਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਤੋਂ ਦਾਗੇ ਗਏ ਰਾਕੇਟ ਨਾਲ ਨਿਪਟਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕੀ ਹੈ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ‘ਚ : ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ- ਰਾਡਾਰ ਖੋਜ ਟਰੈਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ, ਫਾਇਰ ਕੰਟਰੋਲ ਸਿਸਟਮ, ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚਰ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਨੂੰ ਰਾਫੇਲ ਐਡਵਾਂਸਡ ਡਿਫੈਂਸ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2011 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ।
