ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਖੇਡਿਆ ਅਜਿਹਾ ਦਾਅ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਹਮਾਸ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਿਆ ਇਰਾਨ!

(Photo Credit: tv9hindi.com)

ਵਰਲਡ ਨਿਊਜ। ਹਮਾਸ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਨੂੰ 45 ਦਿਨ ਬੀਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। IDF ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਈਰਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਜੰਗ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਅਮਰੀਕੀ ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਲਿਖੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਰਣਨੀਤੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ (America) ਵੱਲੋਂ ਤਹਿਰਾਨ ਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਇਸ ਨੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਨਾ ਦੇਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਅਰਬਾਂ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਡਾਲਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇਰਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।

ਈਰਾਨ ਹਮਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਰਿਹਾ

7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ (Israel) ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਹਮਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਮਾਸ ਨੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ, ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਜੰਗ ‘ਚ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਸੀ ਪਰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨੇਤਾ ਆਯਤੁੱਲਾ ਅਲੀ ਖਮੇਨੀ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਬਿਊਰੋ ਚੀਫ ਇਸਮਾਈਲ ਹਨੀਹ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਜੰਗ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਵੇਗਾ। .

ਈਰਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ

ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਅਮਰੀਕੀ ਜਹਾਜ਼ (American ships) ਕੈਰੀਅਰਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਈਰਾਨੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਤਹਿਰਾਨ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਈਰਾਨ ਦੀ ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਓਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਰਬੋਤਮ ਟਕਰਾਅ ਤਹਿਰਾਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ।

ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਜਾਇਦਾਦ, ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨੂੰ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੇਬਨਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਇਸ ਲਈ ਕੀਮਤੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤਹਿਰਾਨ ਲਈ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਬਚਾਅ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਾਈਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਕਾਰਡ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਹਿਰਾਨ ਗੁਆਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ

ਜੇ ਈਰਾਨੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਫੰਡਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਤਹਿਰਾਨ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਸਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇਹ ਜ਼ੁਲਮ, ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਧਰਮਸ਼ਾਹੀ ਪ੍ਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।

ਬਣਾਏ ਹਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ

ਤਹਿਰਾਨ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਖਾੜੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਮੌਕਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੇ ਇਸਦੀ ਤਰਫੋਂ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚਾਲੇ ਚੀਨ ਦੀ ਦਲਾਲਤਾ ਨਾਲ ਹੋਏ ਦੁਵੱਲੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤਹਿਰਾਨ ਨੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸੱਚਮੁੱਚ ਆਪਣੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਫੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਿਹੜਾ ਪੱਖ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇਗਾ? ਕਿਉਂਕਿ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿਹਾਰਕਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਵੱਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸ਼ੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦਾ ਮੁੜ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਵੇਗੀ।