Navratri 2025 5th Day Devi Skandamata: ਅੱਜ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ, ਜਾਣੋ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ, ਮੰਤਰ, ਭੋਗ ਆਰਤੀ ਅਤੇ ਕਥਾ ਸਮੇਤ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
Chaitra Navratri Day 5, Devi Skandamata Puja Vidhi: ਇਸ ਸਾਲ ਚੈਤ ਦੇ ਨਰਾਤੇ 9 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਿਰਫ਼ 8 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਪੰਚਮੀ ਤਿਥੀ ਦਾ ਸ਼ੈਅ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਇੱਕੋ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ।
Navratri 2025 5th Day Devi Skandamata: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਰੂਪ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਬਾਹਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ਫੜੀ ਹੋਈ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸਕੰਦਜੀ ਬਾਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਨੇ ਤੀਰ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਕਮਲ ਦੇ ਆਸਣ ‘ਤੇ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮਾਸਨਾ ਦੇਵੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਵਾਹਨ ਸ਼ੇਰ ਹੈ। ਸ਼ੇਰ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਆਪਣੇ ਪੰਜਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭਗਤਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਕਾਰਤੀਕੇਯ ਦੀ ਮਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਪਿਆ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਵਿਅਕਤੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਰੂਰੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਵੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ। Maa Skandamata Ki Puja Vidhi
ਚੈਤ ਦੇ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਜਾਂ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਦੇ ਚਬੂਤਰੇ ‘ਤੇ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਜਾਂ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ। ਗੰਗਾਜਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ, ਫਿਰ ਇੱਕ ਕਲਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਲਓ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਿੱਕੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਚੌਕੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ। ਹੁਣ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਓ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਰੋਲੀ-ਕੁਮਕੁਮ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਨੈਵੇਧ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਹੁਣ ਮਾਂ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਧੂਪ ਅਤੇ ਦੀਪ ਨਾਲ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ। ਸਕੰਦ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਚਿੱਟਾ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਕੇਲੇ ਦਾ ਭੋਗ ਲਗਾਓ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਭੋਗ ਅਤੇ ਰੰਗ | Maa Skandamata Bhog and color
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਭੋਗ ਕੇਲਾ ਹੈ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਕੇਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਖੀਰ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣਾ ਸ਼ੁਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਮੰਤਰ | Maa Skandamata Puja Mantra
या देवी सर्वभूतेषु मां स्कन्दमाता रूपेण संस्थिता।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः॥
सिंहासनगता नित्यं पद्माञ्चित करद्वया।
शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी॥
ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ | ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ
जय तेरी हो स्कंदमाता
पांचवा नाम तुम्हारा आता
सब के मन की जानन हारी
जग जननी सब की महतारी
तेरी ज्योत जलाता रहू में
हरदम तुम्हे ध्याता रहू मै
कई नामो से तुझे पुकारा
मुझे एक है तेरा सहारा
कही पहाड़ो पर है डेरा
कई शेहरो मै तेरा बसेरा
हर मंदिर मै तेरे नजारे
गुण गाये तेरे भगत प्यारे
भगति अपनी मुझे दिला दो
शक्ति मेरी बिगड़ी बना दो
इन्दर आदी देवता मिल सारे
करे पुकार तुम्हारे द्वारे
दुष्ट दत्य जब चढ़ कर आये
तुम ही खंडा हाथ उठाये
दासो को सदा बचाने आई
चमन की आस पुजाने आई
जय तेरी हो स्कंदमाता
ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਕਥਾ
ਕਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਾੜਕਾਸੁਰ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਕਸ਼ਸ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਬ੍ਰਹਮਾ ਤੋਂ ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਾ ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਾਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾੜਕਾਸੁਰ ਨੇ ਵਰਦਾਨ ਮੰਗਿਆ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾੜਕਾਸੁਰ ਨੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਹਾਾਕਾਰ ਮਚਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਸਦਾ ਡਰ ਬਹੁਤ ਵੱਧਦਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਤਾੜਕਾਸੁਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਿਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦਾ ਅੰਤ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਕਾਰਤੀਕੇਯ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਸੰਭਵ ਸੀ। ਫਿਰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਸਰੀਰਕ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਸਕੰਦ ਯਾਨੀ ਕਾਰਤੀਕੇਯ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਤੋਂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਰਤੀਕੇਯ ਨੇ ਤਾੜਕਾਸੁਰ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
