Sudan Crisis: 150 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਡਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ, ਅੱਜ ਹਨ 4000, ਜਾਣੋ ਇੱਥੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਭਾਰਤੀ
ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਤੋਂ ਜਲਦ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜੁਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ।
Indians in Sudan: ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਤਲ-ਏ-ਆਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਜਰਨੈਲਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਮ ਜਨਤਾ ਕੁਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ (India) ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਾਵੇਰੀ ਰਾਹੀਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 2000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਕਸਰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਖੂਨ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਵਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਭਾਰਤੀ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਭਾਰਤੀ ਕਦੋਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ? ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਰਾਜ ਸੀ ਜਿੱਥੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਆਏ ਸਨ? ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਨ?
ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ 4000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਸੋਨੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਹਕੀ-ਪਿੱਕੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਇੱਕ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਕਬੀਲਾ ਹੈ। ਕਰੀਬ 100 ਲੋਕ ਇਸ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਥੇ ਕਾਰੋਬਾਰ (Business) ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਹਰਬਲ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਦੇ ਹਨ।
ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰਤੀ
ਖਾਰਤੂਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਸਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੋਂ 1000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਅਲ-ਫਾਸ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਸੂਡਾਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਓਮਦੁਰਮਨ, ਕਸਾਲਾ, ਗਦਾਰੇਫ ਅਤੇ ਵਦ ਮਦਨੀ ਵੱਲ ਵੀ ਮੁੜਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਜੁਬਾ, ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ONGC ਵਿਦੇਸ਼ ਲਿਮਟਿਡ, BHEL, TCIL, ਮਹਿੰਦਰਾ, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਬਜਾਜ ਆਟੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਪੋਲੋ, ਐਮਆਈਓਟੀ, ਨਰਾਇਣ ਹਿਰਦਯਾਲਿਆ ਵਰਗੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵੀ ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਹਨ।
Glad to see happy and energetic faces of 392 of our nationals returning to Delhi from Jeddah on IAF C17 Globemaster after evacuation from Sudan.
Saw them off at the aircraft. They will be with their beloved ones in India soon. #OperationKaveri pic.twitter.com/Z58zqkwjSS
— V. Muraleedharan (@MOS_MEA) April 28, 2023
ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ
ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ (Indian Students) ਵੀ ਇੱਥੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 1500 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੁਣੇ, ਮੁੰਬਈ, ਚੇਨਈ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਈਸਾਈ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਅਤੇ ਐਨਜੀਓ ਵੀ ਇੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਜੁਬਾ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ, ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਅਤੇ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟਲ ਸਟੋਰ ਵਰਗੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਹਨ।
ਪਹਿਲੀ ਚੋਣ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਕਰਵਾਈ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੂਡਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ‘ਤੇ, ਸਗੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ। 1953 ਵਿੱਚ, ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ੍ਰੀ ਸੁਕੁਮਾਰ ਸੇਨ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।
Another IAF C-130J flight under #OperationKaveri arrived at Jeddah with 128 Indians, the fourth aircraft from Sudan.
Efforts are on to ensure that all Indians, who arrived in Jeddah will be sent to India at the earliest. pic.twitter.com/KGoaNRb7mv
— V. Muraleedharan (@MOS_MEA) April 26, 2023
ਇਸ ਗੁਜਰਾਤੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ
ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸੀ। 1860 ਦੇ ਕੋਲ ਲਵਚੰਦ ਅਮਰਚੰਦ ਸ਼ਾਹ ਸੂਡਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਸਨ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲਵਚੰਦ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਥੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕੀਤਾ। ਕਾਰੋਬਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੂਡਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜੋ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ 2022 ਦਰਮਿਆਨ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ 1071 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।
