ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦੀ ਤਾਕਤ ਜਾਣ ਕੇ ਭੁੱਲ ਜਾਓਗੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ, ਇਸ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ ਕੋਲ ਹੈ ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਜ਼ਾਨਾ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰੂਸ ਤੱਕ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਜੋ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 20 ਦੇਸ਼ ਹੀ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਪਰ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਵਉੱਚਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹ ਨਾਮ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਹੈ।

2 ਕਰੋੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਈਸਾਈ ਇੱਥੇ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹਨ, ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਿਰਫ 17 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਕੱਲਾ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ 21 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ (7351 ਟਨ) ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਾਮੀਬੀਆ (5613 ਟਨ) ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਤਾਂ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਇਹ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿੰਨੀ ਊਰਜਾ ਛੱਡਦਾ ਹੈ?

ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿਉਂ?

ਪਹਿਲਾਂ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਕਿ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਇੰਨਾ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਭੂਗੋਲਿਕ, ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ। ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਢੁਕਵੀਆਂ ਹਨ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸੋਵੀਅਤ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖਾਣਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।

ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਸਤਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਹੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਥਾ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਚਾਹੀਦਾ?

ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਹੈ, ਪਰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦਾ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਯੂਰੇਨੀਅਮ-238 (U-238) ਅਤੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ-235 (U-235) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯੂਰੇਨੀਅਮ-238 ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ। ਪਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਯੂਰੇਨੀਅਮ-235 ਨੂੰ ਦੁਰਲੱਭ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਨੂੰ ਵਿਖੰਡਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਛੱਡਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ

ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦਾ ਉਹ ਖਜ਼ਾਨਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ

ਕਿਵੇਂ ਦੋ ਟਾਪੂ ਬਣ ਗਏ ਇੱਕ ਦੇਸ਼, ਜਿੱਥੇ ਜਾਣਗੇ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਜਾਣਗੇ? ਪੜ੍ਹੋ

ਘਾਨਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਕੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ

ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ?

ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਦਾਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੰਨੀ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੱਖਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਯੂਰੇਨੀਅਮ-235 ਇੱਕ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਵਿੱਚ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਯੂਰੇਨੀਅਮ 235 ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਸ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਨਾਸ਼ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਵਿਖੰਡਨ ਤੋਂ ਗਰਮੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭਾਫ਼ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰਬਾਈਨ ਨੂੰ ਘੁੰਮਾਉਣ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਕੁਡਨਕੁਲਮ, ਤਾਰਾਪੁਰ ਅਤੇ ਰਾਵਤਭਾਟਾ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇੱਕ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿੰਨੀ ਊਰਜਾ ਛੱਡਦਾ?

ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਕਿੰਨਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਯੂਰੇਨੀਅਮ-238 ਦੇ ਵਿਖੰਡਨ ਨਾਲ ਓਨੀ ਹੀ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟਨ ਟੀਐਨਟੀ ਨਾਮਕ ਵਿਸਫੋਟਕ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸਨੂੰ ਗਲਤ ਇਰਾਦਿਆਂ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਲੱਖਾਂ ਜਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਸਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਦੁਨੀਆ ਦੇ 9 ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ?

ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ਼ ਕੰਸਰਨਡ ਸਾਇੰਟਿਸਟਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ 9 ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਚੀਨ, ਫਰਾਂਸ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਭਾਰਤ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਕੋਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ, ਯਾਨੀ 6 ਹਜ਼ਾਰ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲ 5,400 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਕੋਲ 500 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਫਰਾਂਸ 290 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਪੰਜਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਲ 120 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ 160 ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ 170 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ।