ਹੁਣ ਪਿੰਡਾਂ ਤੇ ਮੁਹੱਲਿਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ, 6 ਕਿਮੀ ਵਾਲਾ ਸਿਸਟਮ ਤਿਆਰ
India Forecasting Advance System : ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਮੌਸਮ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਫੋਰਕਾਸਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (BFS) ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਪੁਣੇ ਦੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟ੍ਰੌਪਿਕਲ ਮੇਟੀਓਰੋਲੋਜੀ (IITM) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
India Forecasting System: ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਮੌਸਮ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਫੋਰਕਾਸਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (BFS) ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟ੍ਰੌਪਿਕਲ ਮੀਟੀਓਰੋਲੋਜੀ (IITM), ਪੁਣੇ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ 67 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੌਨਸੂਨ, ਤੂਫਾਨ, ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਅਤੇ ਚੱਕਰਵਾਤ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ।
ਕੀ ਹੈ ਖਾਸ ?
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਪੰਚਾਇਤ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਮੌਸਮ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ Tropical Region ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਜਿਹਾ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੈਜ਼ੋਲਿਊਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 9-14 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਰੈਜ਼ੋਲਿਊਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, IMD ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਸਮਰੱਥਾ 12X12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਗਰਿੱਡ ਵਿੱਚ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ 6X6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਗਰਿੱਡ ਵਿੱਚ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਪਿੰਡਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਹੋਵੇਗੀ।
ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸਿਸਟਮ?
BFS ਇੱਕ ਖਾਸ ਤਕਨੀਕ TCO (Triangular Cubic Octahedral) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਗਰਿੱਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਜਾਂ ਚੱਕਰਵਾਤ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਵਿੱਚ 30% ਅਤੇ ਮੌਨਸੂਨ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 67% ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰਾਲੇ (Ministry of Earth Sciences) ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਐਮ. ਰਵੀਚੰਦਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਆਈਐਮਡੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਐਮ. ਮੋਹਾਪਾਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸਦੇ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰੈਜ਼ੋਲਿਊਸ਼ਨ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣ ਦੁਆਵੇਗਾ।
