ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਦੀ ਬਸਪਾ ‘ਚ ਮੁੜ ਐਂਟਰੀ ਨਾਲ ਸਪਾ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗੇਗਾ ਜਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਨੁਕਸਾਨ?
ਬਸਪਾ 'ਚ ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਪਾ, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ 'ਚ ਨਫੇ-ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਚਰਚਾ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ 2027 ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹਾਥੀ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਬੈਠੇਗਾ? ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਦੀ ਬਸਪਾ 'ਚ ਮੁੜ ਐਂਟਰੀ ਨਾਲ ਸਪਾ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗੇਗਾ ਜਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਨੁਕਸਾਨ?
ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਪਸਤ ਹੋਏ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਨੂੰ ਮੁੜ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਆਕਾਸ਼ ਬਸਪਾ ਦੇ ਕੌਮੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਰਣਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕਰਨਗੇ। ਬਸਪਾ ‘ਚ ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ‘ਚ ਨਫੇ-ਨੁਕਸਾਨ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਨ ਹਨ-
ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਨੇ ਇੱਕ ਫਾਇਰਬ੍ਰਾਂਡ ਲੀਡਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਛਵੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰੈਲੀਆਂ ‘ਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਨੇ ਯੂਪੀ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਟੋਰੀਆਂ। ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨਾਂ ਕਾਰਨ ਆਕਾਸ਼ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਬਸਪਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰੇਗੀ।
ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਵੋਟ ਲਗਭਗ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 9 ਫੀਸਦੀ ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਇਹ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਈ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸਮੀਕਰਨ ਵਿਗੜ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ‘ਚ 3 ਸਥਿਤੀਆਂ ‘ਚ ਸਮਝੋ, ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਐਂਟਰੀ ਨਾਲ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ?
1. ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਭਾਜਪਾ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ
ਬਸਪਾ ਦਾ ਕੋਰ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਇੱਕਲੇ ਹੱਥੀਂ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ, ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਗਰਾ, ਬਿਜਨੌਰ, ਮੇਰਠ, ਬੁਲੰਦਸ਼ਹਿਰ, ਅਮਰੋਹਾ ਅਤੇ ਸਹਾਰਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
2012 ਵਿੱਚ, ਪਾਰਟੀ ਸੱਤਾ ਗੁਆ ਬੈਠੀ, ਪਰ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਬਰਕਰਾਰ ਰਿਹਾ। ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਤੇ ਗਏ 80 ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 33 ਪੱਛਮੀ ਯੂ.ਪੀ. ਦੇ ਸਨ। 2013 ਦੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ ਦੰਗਿਆਂ ਅਤੇ 2014 ਦੀ ਮੋਦੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਬਸਪਾ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ, ਪਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਘਟਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
2019 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਬਸਪਾ ਨੇ ਸਪਾ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਰਕੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ, ਇਸ ਨੇ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ 10 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 4 ਸੀਟਾਂ (ਅਮਰੋਹਾ, ਬਿਜਨੌਰੀ, ਨਗੀਨਾ ਅਤੇ ਸਹਾਰਨਪੁਰ) ਸਿਰਫ਼ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਦੀਆਂ ਸਨ।
ਬਸਪਾ ਨੇ 2022 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਇਕੱਲਿਆਂ ਲੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਕਾਰਨ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਚੋਣਾਂ ਆਈਆਂ, ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਭਾਜਪਾ ਬਨਾਮ ਸਪਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਲੜਾਈ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਭਾਜਪਾ ਵੱਲ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ।
ਸੀਐਸਡੀਐਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2017 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਜਾਟਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਸਿਰਫ 8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜੋ 2022 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 21 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ 70 ਫੀਸਦੀ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।
ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਜਿੱਤੀ
ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਮੁੜ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਆਪਣੇ ਕੋਰ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਪੱਛਮੀ ਯੂਪੀ ‘ਚ 2027 ‘ਚ ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਨੁਕਸਾਨ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ।
2. ਜੇਕਰ ਮੁਸਲਿਮ ਵੋਟਾਂ ‘ਹਾਥੀ’ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਸਪਾ ਦਾ ਰਾਜ
ਯੂਪੀ ਦਾ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰਾ ਵੀ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2019 ਵਿੱਚ, ਬਸਪਾ ਦੇ 10 ਵਿੱਚੋਂ 3 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਦਲਿਤਾਂ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗਠਜੋੜ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਸਪਾ ਤੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਖੁੱਸ ਗਈਆਂ ਹਨ।
2022 ਅਤੇ 2024 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਯੂਪੀ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਸਪਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਇੱਕਤਰਫਾ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੀਐਸਡੀਐਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ 92 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਸਪਾ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਬਸਪਾ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ 5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।
ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ ਸਨ- ਪਹਿਲਾ, ਸਪਾ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ, ਬਸਪਾ ਕੋਲ ਵੱਡੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਗੂ ਨਹੀਂ ਸਨ।
ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਨੂੰ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਮੁੜ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਕਾਸ਼ ਭੈਣ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਬਸਪਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਬਸਪਾ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੌਣ ਜਿੱਤੇਗਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ? 50-50 ਤੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ, ਇੰਡੀਆ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਚ ਲਏ ਗਏ ਇਹ ਫੈਸਲੇ
ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਕਾਰਨ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਤਣਾਅ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2024 ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਜੋ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਬਸਪਾ ਕੋਲ ਸੀ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਇਸ ਵਾਰ ਸਹਾਰਨਪੁਰ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਇਮਰਾਨ ਮਸੂਦ ਨੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਹੈ। ਬਸਪਾ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਥੋਂ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
3. ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਰੀ-ਐਂਟਰੀ ਨੇ ਵਧਾਈ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਨਗੀਨਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਨਗੀਨਾ ਸੀਟ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੂੰ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਨੇਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਨ ਸਨ- ਪਹਿਲਾ, ਮਾਇਆਵਤੀ ਦਾ ਸੁੰਗੜਦਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਦੂਜਾ, ਬਸਪਾ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਘਾਟ।
ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਆਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਕੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਬਸਪਾ ‘ਚ ਜਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਰਸਤਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ, ਆਕਾਸ਼ ਕੋਲ ਬਸਪਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਕੇਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ।
