ਕੀ ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਬੁਖਾਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੋ…
Japanese Encephalitis: ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਬੁਖਾਰ ਇਕ ਖਤਰਨਾਕ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਕੋਵਿਡ ਵਾਂਗ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ।
Japanese Encephalitis Virus: ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਬੁਖਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਤੋਂ ਮੱਛਰਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ? ਕੋਵਿਡ ਅਤੇ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੀ ਇਸ ਦਾ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ।
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਜੁਗਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਜਾਂ ਜੇਈ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਉਦੋਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੱਛਰ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲ ਸਕਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਜਾਂ ਮਲੇਰੀਆ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਾਨੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਇਨਫੈਕਟਿਡ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ।
ਕੀ ਹਨ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ?
ਡਾ. ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਹਲਕਾ ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿਰ ਦਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਉਲਟੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੁਖਾਰ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਨ ਸੈੱਲਸ ਖਰਾਬ ਹੋਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਕਾਰਨ ਜੋ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਇਸ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਹੈ?
ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਜਵੀਜ਼ਸ਼ੁਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੀ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਟੀਕਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਬਚਾਅ?
ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਪੂਰੀ ਬਾਹਾਂ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ
ਘਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ
ਜੇਕਰ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ
