Nipah Virus: Monkeypox ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਨਿਪਾਹ, ਕਿੰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਇਹ ਕਾਕਟੇਲ?

ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਨਿਪਾਹ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਨਿਪਾਹ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦੂਜੀ ਮੌਤ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ ਮਲਪੁਰਮ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ‘ਚ ਆਏ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ 151 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟਰੇਸਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਨੂੰ ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਪਾਹ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਇਸ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਰਲ ਸਰਕਾਰ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਲ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਿਪਾਹ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1998 ਵਿੱਚ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸੂਰ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਤੋਂ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਫੈਲਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦੇ ਖਾਦੇ ਹੋਏ ਝੂਠੇ ਫਲ ਖਾ ਲਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਨਿਪਾਹ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਗਏ। ਨਿਪਾਹ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਨੂੰ ਫਰੂਟ ਬੈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ‘ਤੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਾ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਨਰਵਸ ਸਿਸਟਮ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਬਾਂਦਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਸ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਦੋਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਕਿੰਨੇ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ?

ਲੇਡੀ ਹਾਰਡਿੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾਕਟਰ ਐਲਐਚ ਘੋਟੇਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਪਾਹ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਵਧਦੇ ਕਿ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਵੇ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਮਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੁਰਾਣੀ ਸਟ੍ਰੇਨ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਜੋ ਸਟ੍ਰੇਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਧਾਈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਮਰੀਜ਼ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਨਿਪਾਹ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ?

ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ

ਸਿਰ ਦਰਦ

ਸਾਹ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼

ਨਿਊਰੋਲੌਜੀਕਲ ਸਮੱਸਿਆ

Monkeypox ਦੇ ਲੱਛਣ

ਬੁਖ਼ਾਰ

ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਦਰਦ

ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਧੱਫੜ

ਖੰਘ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ

ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨਾ ਹੈ?

ਦੋਵਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜਿੱਥੇ ਇਹਨਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।