ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ (West Bengal Lok sabha constituencies)

ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭੂਟਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਮੌਰੀਆ ਕਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਪਤਾ ਕਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪਾਲਾ ਅਤੇ ਸੇਨਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੂਤ ਹਨ। 1957 ਵਿੱਚ, ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਵਾਬ ਸਿਰਾਜ-ਉਲ-ਦੌਰਾ ਨੂੰ ਪਲਾਸੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆ। ਬੰਗਾਲ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। 1905 ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਰੁੱਧ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਅੰਦੋਲਨ ਹੋਇਆ। ਅਖੀਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਵੰਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਪਰ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਰਾਜਾਰਾਮ ਮੋਹਨ ਰਾਏ, ਪੰਡਿਤ ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ, ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ, ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ, ਮਦਰ ਟੈਰੇਸਾ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਬੰਗਾਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।

ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸੁੰਦਰਬਨ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੈਂਗਰੋਵ ਜੰਗਲ ਹੋਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸਥਾਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਸੁੰਦਰਬਨ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਇਲ ਬੰਗਾਲ ਟਾਈਗਰ। ਯੂਨੈਸਕੋ ਨੇ ਵੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।

ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ 294 ਹਨ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਕੁੱਲ 42 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਬੰਗਾਲੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲੀ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਨਕਸਲੀ ਅੰਦੋਲਨ ਹੋਏ। ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ ਲੈਫਟ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ। ਲੈਫਟ ਨੇ 34 ਸਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਜੋਤੀ ਬਾਸੂ ਅਤੇ ਬੁੱਧਦੇਵ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2011 ਵਿੱਚ, ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਲੈਫਟ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ 2011 ਤੋਂ, ਟੀਐਮਸੀ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਸੂਬੇ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, 42 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 22, ਭਾਜਪਾ ਨੇ 18 ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।

ਸਵਾਲ - ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੌਣ ਸੀ?
ਜਵਾਬ- ਪ੍ਰਫੁੱਲ ਚੰਦਰ ਘੋਸ਼ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਨ

ਸਵਾਲ- ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੌਣ ਹੈ?
ਜਵਾਬ– ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੈ

ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ?
ਜਵਾਬ- 22 ਸੀਟਾਂ 

ਸਵਾਲ - 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ?
ਜਵਾਬ- ਭਾਜਪਾ 18 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤੀ ਸੀ

ਸਵਾਲ- ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ- ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 42 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਹਨ।

ਸਵਾਲ- ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਕਿੰਨੀ ਸੀ?
ਜਵਾਬ- ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ 2019 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 82 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ।