Chaitra Navratri 2023: ਅੱਜ ਨਰਾਤੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ, ਜਾਣੋ ਪੂਰਾ ਤਰੀਕਾ
Chaitra Navratri: ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਹਾਪਰਵ ਨਵਰਾਤੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੂਪ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇਹ ਲੇਖ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ
Chaitra Navratri 2023: ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਉਪਾਸਨਾ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਰਾਤੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਕਲਪੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਪਦਾ ਤੋਂ ਇਸ ਮਹਾਪਰਵ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਰਾਤਰੇ (Chaitra Navratri) ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਧੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਹਿੰਦੂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ?
ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ
ਸਨਾਤਨ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ, ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਦਾਤਾ ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਸਰੂਪ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਂਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ‘ਤੇ ਅਪਾਰ ਕਿਰਪਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ, ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ (Maa Shailputri) ਨੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਮਲ ਹੈ। ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਪਹਿਨਦੀ ਹੈ, ਬਲਦ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਦੀ ਕੁੰਡਲੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਚੰਦਰ ਦੋਸ਼ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ ਭਰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਪੀੜ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ।
ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜਾ ਭੋਗ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇ?
ਨਰਾਤੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੂਪ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਭੋਗ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਗਾਂ ਦਾ ਘਿਓ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦਾ ਝੋਲਾ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਲ ਭਰ ਖੁਸ਼ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਥਾ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ
ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ, ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਦੀ ਪੁੱਤਰੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਯੱਗ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਬਿਨਾਂ ਸੱਦੇ ਯੱਗ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਉਸੇ ਯੱਗ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ਸੁਆਹ ਕਰ ਲਿਆ।
ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੱਗ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨਾਲ ਤਿੰਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁਮਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ (God Shiva) ਦਾ ਮੋਹ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਤੀ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚੱਕਰ ਨਾਲ 51 ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਡਿੱਗੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਉੱਥੇ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵੀ ਨੇ ਅਗਲਾ ਜਨਮ ਪਰਵਤਰਾਜ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।