ਕਹਾਣੀ ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਜੰਗ ਦੀ … ਪੈਗੰਬਰ ਦੇ ਦੋਹਤੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚੀਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਬੇਟੇ ਦਾ ਪਿਆਸ ਨਾਲ ਸੁੱਕਾ ਗਲਾ, ਸੱਚ ਲਈ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਸ਼ਹਾਦਤ
Muharram : ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 72 ਸਾਥੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਨ, ਪਰ ਇਸ ਜੰਗ ਨੇ ਹੱਕ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾ ਦਾ ਝੰਡਾ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤਾ। ਯਜ਼ੀਦ ਇਹ ਲੜਾਈ ਜਿੱਤ ਕੇ ਵੀ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਅਮਨ ਦਾ ਪੈਗਾਮ ਦੇ ਗਏ।
ਇਸਲਾਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਹਿਜਰੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਹੀਨਾ ਮੁਹੱਰਮ। ਇਹ ਉਹ ਮਹੀਨਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੈਗੰਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦੋਹਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 72 ਸਾਥੀਆਂ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ) ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਯੁੱਧ ਸਾਲ 680 (ਇਸਲਾਮੀ ਸਾਲ 61 ਹਿਜਰੀ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਯਜ਼ੀਦੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਹੁਕੂਮਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਜੁਰਮ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਜਾਇਜ਼ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ (ਅਗੁਵਾਈ) ਹੇਠ 72 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਾਫਲਾ, ਜੋ ਹੱਕ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਯੁੱਧ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣ ਗਿਆ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਜੰਗ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਹੀ ਹਾਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾਬਿਤ ਹੋਇਆ।
ਅਰਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਮਜਹਬ-ਏ-ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਉਦੈ ਹੋਇਆ। 570 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਅਰਬ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੱਕਾ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪ ਨੇ ਨਬੂਵਤ (ਨਬੀ, ਪੈਗੰਬਰ) ਹਾਸਿਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਖਰੀ ਪੈਗੰਬਰ ਬਣੇ। ਤਾਰੀਖ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ 8 ਜੂਨ 632 ਈ: ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ 62 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਰੁਖ਼ਸਤ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਉਹ ਦੌਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੋਕ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਪੈਗੰਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦੀਨ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਦਾ ਦੌਰ
ਤੁਹਾਡੀ ਰੁਖਸਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਲੀਫਾ ਹੁੰਦੇ ਜੋ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ। ਅਤੇ ਇਹ ਖਲੀਫਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲ, ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਲੀਡਰ ਹੁੰਦੇ। ਖਲੀਫ਼ਾ ਦੀ ਚੋਣ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹੁਕੂਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਅਮਨੋ ਪਸੰਦ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਮੁਆਸ਼ਰੇ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਕਵਾਇਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਨੁਮਾ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਚਾਰ ਖਲੀਫਾ ਬਣੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ (ਰਾਜ਼ੀ ਅਨਹਾ), ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ (ਰਜੀ ਅਨਹਾ), ਹਜ਼ਰਤ ਉਸਮਾਨ (ਰਜਿ ਅਨਹਾ) ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ (ਰਾਜ਼ੀ ਅਨਹਾ) ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਖਲੀਫਾ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ
ਇਹਨਾਂ ਚਾਰਾਂ ਖਲੀਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਸੀ, ਜੋ ਪੈਗੰਬਰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਚਾਜਾਤ ਭਰਾ ਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਜਵਾਈ ਵੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਦਾ ਨਿਕਾਹ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਧੀ ਹਜ਼ਰਤੇ ਫਾਤਿਮਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤੁਹਾਡੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿਚ ਹਜ਼ਰਤ ਹਸਨ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਹੁਸੈਨ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੇਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਜ਼ਰਤੇ ਜ਼ੈਨਬ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤੇ ਉਮ ਕੁਲਥੁਮ ਸਨ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਚੰਗੀ ਪਕੜ ਸੀ, ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੁਰਾਨ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ। ਆਪਣੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਮਨ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦਰੋਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਸ਼ਹੀਦ
ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਨੇ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾਹਰਵਾਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 40 ਹਿਜਰੀ, ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 20 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਗੀਆਂ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਪ ਦੀ ਉਮਰ 63 ਸਾਲ ਸੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਵਿਖਰੇਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਇੰਤਕਾਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 10 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 50 ਹਿਜਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹਸਨ ਨੂੰ ਵੀ ਬਾਗੀਆਂ ਨੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਯਜ਼ੀਦ ਗਵਰਨਰ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਖਲੀਫ਼ਾ
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਲਾਮੀ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਘੋਰ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦਾ ਉਦੈ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸੀਰੀਆ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਯਜ਼ੀਦ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਖਲੀਫਾ ਬਣਦਿਆਂ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕੂਮਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜੋ ਕਿ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਸੀ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਵਿਚ ਸ਼ਰਾਬ, ਅੱਯਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਹਰ ਮਾੜੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਿਆ।
ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਨਾਮਨਜੂਰ
ਯਜ਼ੀਦ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਤਾਂ ਬਣ ਗਿਆ ਪਰ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਇਨਕਾਰ ਕਾਰਨ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਰਗ ਯਜ਼ੀਦ ਨੂੰ ਖਲੀਫਾ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖਲੀਫਾ ਮੰਨ ਲੈਣ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸਲਾਮੀ ਜਗਤ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ (ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯਜ਼ੀਦ ਨੂੰ ਖਲੀਫਾ ਮੰਨਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਬੈਅੱਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ) ਭੇਜਿਆ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਉਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ।
ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਕਤਲ ਦਾ ਹੁਕਮ
ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਆਪਣੇ ਗਵਰਨਰ ਵਲੀਦ ਪੁੱਤਰ ਅਤੁਵਾ ਨੂੰ ਫਰਮਾਨ ਲਿਖਿਆ, ‘ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਮੇਰੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੋ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਵੱਢ ਕੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇ।’ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਯਜ਼ੀਦ ਦੇ ਦੁਸ਼ਟ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸੇ ਦੌਰਾਨ 60 ਹਿਜਰੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਮਹੀਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਆਪਣੇ ਕਾਫਲੇ ਸਮੇਤ ਹੱਜ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ।
ਹੱਜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਮਰਾ ਕਰ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ
ਜਦੋਂ ਯਜ਼ੀਦ ਨੂੰ ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਮੱਕਾ ਭੇਜਿਆ। ਉਹ ਸਿਪਾਹੀ ਦਾ ਭੇਸ ਧਾਰ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹਵਾ ਮਿਲ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕਿ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਕਾਬਾ ਸ਼ਰੀਫ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਕੋਈ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਹੱਜ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਪਰੰਪਰਾ ਉਮਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਰਾਕ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ।
ਕੂਫਾ ਆਉਣ ਦੀ ਮਿਲੀ ਚਿੱਠੀ
ਜਦੋਂ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਯਜ਼ੀਦ ਨੂੰ ਖਲੀਫਾ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੂਫਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਕਈ ਪੱਤਰ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਫਾ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਮੁਸਲਿਮ ਬਿਨ ਅਕੀਲ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਦਾ ਹਾਲ ਜਾਣਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬੁਲਾਰੇ ਵਜੋਂ ਕੂਫ਼ਾ ਭੇਜਿਆ। ਉਥੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਸਲਿਮ ਬਿਨ ਅਕੀਲ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਕੁਫਾ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।
ਕੁਫਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਧੋਖਾ
ਇਸੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕੂਫਾ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਵਧਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਇਬਨ ਜ਼ਿਆਦ ਨੂੰ ਕੂਫਾ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਬਨ ਜ਼ਿਆਦ ਨੇ ਕੁਫਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਲਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਕੂਫਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੁਸਲਿਮ ਬਿਨ ਅਕੀਲ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਸਲਿਮ ਬਿਨ ਅਕੀਲ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਕੂਫਾ ਆਉਣ ਲਈ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਕੁਫਾ ਦੀ ਦੂਰੀ ਲਗਭਗ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ 20 ਦਿਨ ਲੱਗਦੇ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸਾਥੀਆਂ ਸਮੇਤ 60 ਹਿਜਰੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਮਹੀਨੇ 3 ਜਿਲ ਹਿੱਜਾ ਨੂੰ ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਉਮਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੂਫਾ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ।
ਕਰਬਲਾ ਪਹੁੰਚੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ
ਜਦੋਂ 61 ਹਿਜਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹੱਰਮ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਕਾਫਲਾ ਇਰਾਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਆਪ ਨੂੰ ਕੂਫਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਦਾਰੀ ਅਤੇ ਯਜ਼ੀਦ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਪ ਦਾ ਕਾਫਲਾ ਇਰਾਕ ਦੇ ਕਰਬਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਥੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕਾਫਲੇ ਨੂੰ ਯਜ਼ੀਦ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਸਮੇਤ ਉਥੇ ਤੰਬੂ ਗੱਡ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਯਜ਼ੀਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਬੈਅਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪੈਗਾਮ ਭੇਜਿਆ ਪਰ ਹਰ ਵਾਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ। 7 ਮੁਹੱਰਮ ਦੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਯਜ਼ੀਦ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਨੇੜੇ ਵਗਦੀ ਨਦੀ ‘ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਬਿਠਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।
ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਅਸਗਰ ਦੇ ਪਿਆਸੇ ਹਲਕ ਵਿਚ ਮਾਰਿਆ ਤੀਰ
ਯਜ਼ੀਦੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪ ਜ਼ਾਲਮ ਯਜ਼ੀਦ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਪਾਣੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਪਿਆਸ ਨਾਲ ਤੜਫਣ ਲੱਗੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਅਸਗਰ (ਜੋ 6 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸਨ) ਨੂੰ ਪਿਆਸ ਲੱਗੀ। ਪਿਆਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਬੁੱਲ ਸੁੱਕ ਗਏ ਸਨ। ਪਾਣੀ ਲਈ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਅਸਗਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨਦੀ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਮੌਜੂਦ ਸੈਨਿਕਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਪਿਆਸੇ ਪੁੱਤਰ ਲਈ ਪਾਣੀ ਮੰਗਿਆ। ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤੀਰ ਆਇਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਅਸਗਰ ਦੇ ਪਿਆਸੇ ਗਲੇ ਨੂੰ ਵਿੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤਾ।
ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਜੰਗ
10 ਮੁਹੱਰਮ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੁੱਧ ਲਈ ਆ ਗਏ। ਜੰਗ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਯਜ਼ੀਦ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ‘ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਯਜ਼ੀਦ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਇਬਨ ਸਾਦ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸਿਓਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰਕੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ‘ਤੇ ਤੀਰਾਂ ਦੀ ਵਰਖਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਤੀਰਾਂ ਦੀ ਵਰਖਾ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਵਿੰਨ੍ਹ ਗਏ। ਇੱਕ ਤੀਰ ਤੁਹਾਡੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਲੱਗਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸਜਦੇ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਡਿੱਗ ਪਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯਜ਼ੀਦ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ – ਸੰਗਰਾਂਦ ਮੌਕੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ਬਦ ਬਾਰਾਮਾਂਹ, ਵੈਰਾਗ ਤੋਂ ਮਿਲਾਪ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ
ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ
ਇੱਕ ਸਿਪਾਹੀ ਸਿਫਤ ਸਨਾਨ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਵਾਰ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਧੜ ਨਾਲੋ ਵੱਖ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, 61 ਹਿਜਰੀ, 10 ਮੁਹੱਰਮ ਯਾਨੀ 10 ਅਕਤੂਬਰ 680 ਈ: ਨੂੰ 56 ਸਾਲ, 5 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 5 ਦਿਨ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ। ਇਸ ਦਿਨ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਹਜ਼ਰਤ ਇਮਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਰਗ੍ਹੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
