ਹਰ ਰੋਜ਼ Cardiac Arrest ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਵਾਇਰਲ, ਕੀ ਸੱਚਮੁੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ?
ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਕੋਈ ਹੱਸਦਾ ਹੋਇਆ ਡਿੱਗ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਛੱਡ ਗਿਆ, ਕੋਈ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਰ ਗਿਆ। ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦਾ ਕੇਕ ਕੱਟਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਔਰਤ ਡਿੱਗੀ, ਰਾਮਲੀਲਾ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋਣ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸੱਚ ਬਣ ਗਿਆ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ, ਤੁਹਾਨੂ੍ੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹੋਣਗੇ, ਕੀ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੀ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ?
ਫੁੱਟਬਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਯੂਰੋ 2020 ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਡੈਨਿਸ਼ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਏਰਿਕਸਨ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਕਰੀਬ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਮੈਚ ਰੁਕਿਆ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹੀ ਸੀਪੀਆਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚ ਗਈ। ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਾਰਡੀਓਮਿਓਪੈਥੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਫੈਬਰਿਸ ਮੁਆਂਬਾ ਨੂੰ 2012 ਵਿੱਚ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਾਰਡੀਓਮਾਇਓਪੈਥੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੋਲਟਨ ਵਾਂਡਰਰਸ ਲਈ ਖੇਡਦੇ ਹੋਏ ਡਿੱਗ ਗਏ ਸਨ। ਮੁਆਂਬਾ ਦਾ ਦਿਲ ਵੀ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੁਕ ਗਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚ ਗਈ।
ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ
ਇਹ ਤਾਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਕਾਰਨ ਮੌਤਾਂ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 5-6 ਲੱਖ ਲੋਕ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਆਮ ਹੈ, ਨਵਾਂ ਹੈ ਜਾਂ ਕੀ ਵੀਡੀਓ ਤੁਰੰਤ ਸਟ੍ਰੀਟ ਕੈਮਰਿਆਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਫੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਕੋਵਿਡ ਜਾਂ ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ, ਕੀ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪਾਊਡਰ ਸਪਲੀਮੈਂਟ, ਮਿਲਾਵਟੀ ਭੋਜਨ ਕਾਰਨ ਹਨ?
ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧਣ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?
ਅਪੋਲੋ ਦੇ ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਕਾਰਡੀਓਥੋਰੇਸਿਕ ਡਾਕਟਰ ਵਰੁਣ ਧਵਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬੇਸਲਾਈਨ ਸੋਜਸ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਲਿਪੋਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਸੀਆਰਪੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਧਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਰਨ ਭੰਬਲਭੂਸਾ
ਫੋਰਟਿਸ ਐਸਕਾਰਟਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਮੁਖੀ ਡਾ: ਸੰਜੇ ਕੁਮਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ – ਹਰ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਈ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ 4 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਨਵਾਂ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਥੋੜ੍ਹੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਬੇਸਲਾਈਨ ਸੋਜਸ਼ ਕੀ ਹੈ?
ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਸੋਜ ਹੈ ਪਰ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ 40 ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜੇਕਰ ਨਾੜੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੁੱਜੀਆਂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਨਾੜੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਬਲਾਕੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਰੰਤ ਬਲਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ
ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਵਿੱਚ, ਦਿਲ ਅਚਾਨਕ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਿਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ। ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਵਹਾਅ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਨਸਾਂ ਦਾ ਰੋਗ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰ ਸੰਜੇ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਰੇ ਕਾਰਡੀਅਕ ਅਰੈਸਟ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜੈਨੇਟਿਕ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਰਡੀਓਮਿਓਪੈਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਡੀਓਮਿਓਪੈਥੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਲ ਨੂੰ ਉਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਨੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰ ਸੰਜੇ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ 100 ਲੋਕ ਅਚਾਨਕ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 70-80 ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 20 ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਦਿਲ ਕਿਉਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਡਾ: ਵਰੁਣ ਧਵਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ- ਹਰ ਕੋਈ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਹਰ ਕੋਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਨਾਲ ਜੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਡੀਆਂ ਉਪਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਆਇਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਉੱਚ ਉਤਪਾਦ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵੀ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਅਧਿਐਨ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਉਂ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ ਸ਼ਿਕਾਰ?
ਡਾਕਟਰ ਸੰਜੇ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਮ ਕਸਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਲੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੱਡੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਬੱਚੇ ਇਸ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਕ ਦਵਾਈਆਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਨਸ਼ੇ ਆਦਿ ਵੀ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 17 ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਕਾਰਡੀਓਮਿਓਪੈਥੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਰਸਾਇਣਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦੇ ਟੀਕੇ ਲੈਣਾ ਹੈ। ਹੈਰੋਇਨ ਵਰਗੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਾ ਅਜੇ ਵੀ ਔਖਾ ਹੈ ਪਰ ਜੋ ਕੈਮੀਕਲ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਖਤਰਾ?
ਡਾ: ਵਰੁਣ ਧਵਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਬਾਈਪਾਸ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਮਾਂਦਰੂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਜਮਾਂਦਰੂ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਫੌਰੀ ਮੌਤ ਦਾ ਖਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਾੜੀ ਬਲੌਕ ਹੋਣ ‘ਚ ਕੁਝ ਸੈਕਿੰਡ ਹੀ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਅਤਿ ਪੱਧਰੀ ਕਸਰਤ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾ, ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸਨੂੰ ਵੱਧ ਖਤਰਾ ਹੈ?
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ‘ਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਅਚਾਨਕ ਖੂਨ ਦਾ ਥੱਕਾ ਬਣ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਟਿਕ ਕੀ ਹੈ?
ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਲੇਕ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਜਾਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਪਲੇਕ ਟੁੱਟ ਕੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇ ਜਿਵੇਂ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧਣ ਦੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ
ਠੰਡ ਵਿਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਠੰਡ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਆਪਣੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਿਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ‘ਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਭਾਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਵੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਟ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਉੱਤੇ ਭਾਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਠੰਡ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨਾ ਵੀ ਘੱਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨਾ ਘੱਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਲੋਰਾਈਡ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਿਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫਲੋਰਾਈਡ ਵੱਧ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖੋ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦਾ ਖਿਆਲ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਠੰਢ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਨਿਕਲੋ।
ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਕਾਰਨ ਇੰਨੀਆਂ ਮੌਤਾਂ?
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 18 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਬਿਮਾਰੀ (ਸੀਵੀਡੀ) ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ (ਐਨਸੀਆਰਬੀ) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2021 ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ 28,579 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਅਤੇ 2022 ਵਿੱਚ 32,457 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਲਤ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ, ਮੋਟਾਪਾ, ਤਣਾਅ, ਕਸਰਤ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਕ ਅਜਿਹੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਨਪੁੱਟ- ਪਰਮਿਲਾ ਦੀਕਸ਼ਿਤ
