ਜੇਕਰ ਨਹਿਰੂ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਨੇਪਾਲ ਹੁੰਦਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੂਬਾ, ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ ਯੋਜਨਾ

Pic Source: TV9 Hindi

ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਰਾਜਾ ਵੀਰ ਵਿਕਰਮ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਰਾਜਾ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੀ.ਪੀ. ਕੋਇਰਾਲਾ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਕੋਇਰਾਲਾ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਗਏ। ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਬਿਆਨ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਨੇਪਾਲ ਵੀ ਸਿੱਕਮ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਹੁੰਦਾ।

ਪ੍ਰਣਬ ਨੇ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੀ ਕੀਤੀ ਪੁਸ਼ਟੀ

ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਜਦੋਂ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕੋਇਰਾਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਕੋਇਰਾਲਾ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਏ। ਫਿਰ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਮਝ ‘ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ।

ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ, ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਿਆਨ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਅਤੇ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜੋ ਕਿਹਾ ਉਸ ਦਾ ਕੁਝ ਆਧਾਰ ਸੀ।

ਮੂਡ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ?

ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ‘ਜੀਵਨ ਜੈਸਾ ਜੀਆ‘ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ‘ਇੱਕ ਵਾਰ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਦਿੱਲੀ ਆਏ। ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਂ ਮੋਰਾਰਜੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਦੋਂ ਢੁਕਵਾਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣੇ ਫ਼ੋਨ ਕਰੋ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ਨਹੀਂ, ਉਹ ਕੱਲ੍ਹ ਆਉਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਹੁਣੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵੀ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਓ।

Pic Source: TV9 Hindi

ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਨੂੰ ਜੋ ਕਿਹਾ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੂਡ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਜਾਣੇ ਬਿਨਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਰਾਜਾ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਨੇ ਨਹਿਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਹ ਗਲਤੀ ਨਾ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਨਾ ਹੁੰਦੀ। ਮੈਂ ਬੀਪੀ ਕੋਇਰਾਲਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵੱਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਸ਼ ਉੱਡ ਰਹੇ ਸਨ।

ਫਿਰ ਨੇਪਾਲ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਹੁੰਦਾ

ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਦੇ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਕਾਰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪੁਰਾਣੀ ਘਟਨਾ ਫਿਰ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਮੁਖਰਜੀ ਨਹਿਰੂ-ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛਵੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਵੀ ਰਹੇ।

Pic Source: TV9 Hindi

ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ‘ਦਿ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸ਼ੀਅਲ ਈਅਰਜ਼‘ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਜਾ ਵੀਰ ਵਿਕਰਮ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਪਰ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਨੇਪਾਲ ਵੀ ਸਿੱਕਮ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਹੁੰਦਾ।