ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਹੰਗਾਮਾ, ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਕੁਰਾਨ
ਭਾਰਤੀ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਨੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨੂੰ ਫਰਜ਼ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਪਾਪੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੰਗਾਮਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਕਈ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਛੋਟ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਵੱਲੋਂ ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕ ਪੀਣ ‘ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੰਗਾਮਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਡਰਿੰਕ ਪੀਣ ਲਈ ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਟ੍ਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮੁਸਲਿਮ ਜਮਾਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕਸ ਪੀਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਮੌਲਾਨਾ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਅਪਰਾਧੀ ਵੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਕੀ ਸਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਸ਼ਮੀ ਨੇ ਸੱਚਮੁੱਚ ਕੁੱਝ ਗਲਤ ਕੀਤਾ ਹੈ?
ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਬਾਲਗ ਮੁਸਲਮਾਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੰਜ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਲਾਮ ਕਈ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਛੋਟ ਦੀ ਵੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਮੋ. ਸ਼ਮੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ
ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਨੇ ਰੋਜ਼ੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਪਾਪੀ ਹੈ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣਾ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਸ਼ਮੀ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖ ਕੇ ਪਾਪ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡੋ, ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰੋ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੋ ਜੋ ਅੱਲ੍ਹਾ ਨੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਪਾਂ ਲਈ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਸ਼ਮੀ ਸਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਗਲਤ
ਟੀਵੀ-9 ਡਿਜੀਟਲ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸਲਾਮੀ ਵਿਦਵਾਨ ਮੁਫਤੀ ਜ਼ੀਸ਼ਾਨ ਮਿਸਬਾਹੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਛੋਟ ਹੈ। ਮਿਸਬਾਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਛੋਟ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੌਲਾਨਾ ਮਿਸਬਾਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਜ਼ੇ ਛੱਡਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਰਾਨ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਡਾ ਰੋਜ਼ਾ ਛੁੱਟ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕੁੱਝ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣਾ ਜਾਂ ਨਾ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਸ਼ਮੀ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਆਗੂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਜ਼ੀਸ਼ਾਨ ਮਿਸਬਾਹੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੀ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕਸ ਪੀਣ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਕਾਰਨ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਖਾ-ਪੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਭਾਵ ਰੋਜ਼ੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ, ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਤਿਕਾਰ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਕੋਈ ਖਾ-ਪੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਮੋ. ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਸ਼ਮੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨਾ ਉਚਿਤ ਹੈ।
ਮੁਫਤੀ ਮਿਸਬਾਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਰੋਜ਼ੇ ਦੌਰਾਨ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖਾਂਦਾ-ਪੀਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ; ਬਿਨਾਂ ਜਾਣੇ ਅਤੇ ਸਮਝੇ ਬਿਆਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੋ. ਸ਼ਮੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਦੇ? ਜਦੋਂ ਉਹ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਕੁੱਝ ਵੀ ਖਾ-ਪੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਯਾਤਰਾ ਵੇਲੇ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਛੋਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕੁਰਾਨ
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੁਫਤੀ ਓਸਾਮਾ ਨਦਵੀ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੌਰਾਨ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ, ਪਰ ਯਾਤਰਾ 92.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਰੋਜ਼ੇ ਦੌਰਾਨ 92.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਹੈ। ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਲਈ ਬਿਆਨ ਦੇਣਾ ਗਲਤ ਹੈ।
ਓਸਾਮਾ ਨਦਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਲਾਮ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖਣ ‘ਤੇ ਛੋਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰੋਜ਼ੇ ਦੇ ਬਦਲੇ 2 ਕਿਲੋ 47 ਗ੍ਰਾਮ ਕਣਕ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਫਿਦਿਆ (ਮੁਆਵਜ਼ਾ) ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਮੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ: ਨਦਵੀ
ਮੁਫਤੀ ਓਸਾਮਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ੇ ਨਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਵਿਚਕਾਰ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਚਕਾਰ ਬੋਲਣ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਬਾਰੇ ਜੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਗਲਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਖੇਡ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਸ਼ਮੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਾਣ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾ ਕਹੋ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਾਣ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਓਸਾਮਾ ਨਦਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੂਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਦੇ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਮੀ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਖਿਲਾਫ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮੌਲਾਨਾ ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਰਜ਼ਵੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿਆਨ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਹੰਗਾਮਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
