Delhi Cloud Seeding: ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ, ਮੀਂਹ ਦੀ ਉਡੀਕ; ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਭਰੀ ਸੀ ਉਡਾਣ

Updated On: 

28 Oct 2025 16:19 PM IST

Delhi Artificial Rain: ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਮੀਂਹ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਸੇਸਨਾ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਅੱਜ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ ।

Delhi Cloud Seeding: ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ, ਮੀਂਹ ਦੀ ਉਡੀਕ; ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਭਰੀ ਸੀ ਉਡਾਣ

ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ

Follow Us On

Delhi Artificial Rain: ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅੱਜ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ, ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੀਂਹ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ।

ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਮਨਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਅੱਜ ਹੋਇਆ। ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਸੇਸਨਾ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਮੇਰਠ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਲਈ ਉਡਾਣ ਭਰੀ, ਖੇਕੜਾ, ਬੁਰਾੜੀ, ਮਯੂਰ ਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਹੋਈ। ਅੱਠ ਫਲੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਚੱਲੀ। ਦੂਜਾ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵੀ ਅੱਜ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੀਂਹ 15 ਮਿੰਟ ਤੋਂ 4 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੈਟਰਨ ਅਗਲੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ।

ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਮਨਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵਿਜ਼ੀਬਿਲਟੀ 5000 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ 2000 ਡਿਗਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਰਿਹਾ, ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 2 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੇਸਨਾ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ।

ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੇਸਨਾ ਜਹਾਜ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 12:20 ਵਜੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੌਸਮ ਅਜੇ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਖਰਾਬ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੀਬਿਲਟੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੀਬਿਲਟੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਮੇਰਠ ਵਿੱਚ ਉਤਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਜਹਾਜ਼ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਕਾਨਪੁਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਬੱਦਲ ਬੀਜਣ ਲਈ ਪਾਇਰੋ ਟੈਕਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਿਰ ਮੀਂਹ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 28, 29 ਅਤੇ 30 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਬੱਦਲਵਾਈ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਈ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ?

ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਨਕਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਸੀਮਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰਹੇਗੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿੱਤੀ ਖਰਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ, ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੱਦਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਮੀਂਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੇ ਪੰਜ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਟ੍ਰਾਇਲਾਂ ਲਈ ਕੁੱਲ ₹3.21 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਸਫਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।