ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਫਿਲਹਾਲ ਰੋਕੀ ਗਈ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ, IIT ਕਾਨਪੁਰ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਮੌਸਮ ਠੀਕ ਨਹੀਂ
Cloud Seeding Halted in Delhi: IIT ਕਾਨਪੁਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ (ਕਲਾਊਡ ਸੀਡਿੰਗ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਮੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ PM2.5 ਅਤੇ PM10 ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ 6-10% ਦੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਹੀ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰੋਕੀ ਗਈ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ
ਦਿੱਲੀ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਲਈ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ, ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਪੂਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ IIT ਕਾਨਪੁਰ ਕੋਲ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਮੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, IIT ਕਾਨਪੁਰ ਨੇ ਹੁਣ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਦਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਮੀਂਹ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।
IIT ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਸਮ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਅਣਉਚਿਤ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
IIT ਕਾਨਪੁਰ ਦਾ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨਮੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ PM2.5 ਅਤੇ PM10 ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ 6-10% ਦੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ, ਜੋ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਡੇਟਾ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ NCR ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਸਫਲ
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ IIT ਕਾਨਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਸੀਡਿੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਈ ਮੀਂਹ ਨਹੀਂ ਪਿਆ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਸਫਲ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਧੂੜ ਦੇ ਕਣਾਂ (PM2.5 ਅਤੇ PM10) ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧਿਆ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ
ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਜ਼ੁਕਾਮ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਵਿਜਿਬਿਲਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
