ਚੰਨ ‘ਤੇ ਇਸਰੋ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕਾਮਯਾਬੀ, ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੇ ਲੱਭੀ ਆਕਸੀਜਨ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ
ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਭੇਜੇ ਗਏ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੇ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ 'ਚ ਲੱਗੇ LIBS ਯੰਤਰ ਰਾਹੀਂ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਇਸ ਤੱਤ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਰਾਹੀਂ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ‘ਚ ਫਿੱਟ ‘ਲੇਜ਼ਰ-ਇੰਡਿਊਸਡ ਬਰੇਕਡਾਊਨ ਸਪੈਕਟਰੋਸਕੋਪ’ (LIBS) ਯੰਤਰ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰੋਵਰ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਨੇੜੇ ਗੰਧਕ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਫਿੱਟ ਐਲਆਈਬੀਐਸ ਯੰਤਰ ਰਾਹੀਂ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਸਲਫਰ (ਐਸ) ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੋਵਰ ਦੇ ਸਪੈਕਟਰੋਸਕੋਪ ਨੇ ਉਮੀਦ ਅਨੁਸਾਰ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ (ਏ), ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ (ਸੀ), ਆਇਰਨ (ਫੇ), ਕ੍ਰੋਮੀਅਮ (ਸੀਆਰ), ਟਾਈਟੇਨੀਅਮ, ਮੈਂਗਨੀਜ਼, ਸਿਲੀਕਾਨ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ। ਫਿਲਹਾਲ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਹੈ।
Chandrayaan-3 Mission:
In-situ scientific experiments continue …..
Laser-Induced Breakdown Spectroscope (LIBS) instrument onboard the Rover unambiguously confirms the presence of Sulphur (S) in the lunar surface near the south pole, through first-ever in-situ measurements. pic.twitter.com/vDQmByWcSL
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
— ISRO (@isro) August 29, 2023
ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ?
ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, LIBS ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਕਨੀਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਲੇਜ਼ਰ ਪਲਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਉੱਚ ਊਰਜਾ ਲੇਜ਼ਰ ਪਲਸ ਮੈਟੀਰੀਅਲ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਕੋਈ ਵੀ ਚੱਟਾਨ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਲੇਜ਼ਰ ਪਲਸ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਬਣਤਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਲੇਜ਼ਰ ਪਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਡਿਟੈਕਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਹਰ ਪਦਾਰਥ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਪਦਾਰਥ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਤੱਤ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ, ਗੰਧਕ ਵਰਗੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਰੋਵਰ ਨੇ ਭੇਜਿਆ ਸੁਨੇਹਾ
ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੇ ਵੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ। ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ‘ਚ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਚੰਦ ‘ਤੇ ਕਿਸ ਹਾਲਤ ‘ਚ ਹਨ। ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੈਲੋ ਪ੍ਰਥਵੀ ਵਾਸੀਓ, ਮੈਂ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਠੀਕ ਹੋ। ਮੈਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਅਣਸੁਲਝੇ ਰਹੱਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਫਿਲਹਾਲ ਮੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਇੱਥੇ ਠੀਕ ਹਾਂ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਗਈ।
