ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਜਾਣੋ ਕਿੰਨੇ ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰੀ
Lack of Sleep: ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਅਤੇ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਵਰਗੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਚਿੜਚਿੜਾ, ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Photo: TV9 Hindi
ਨੀਂਦ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਮਨ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸੌਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਿਪੇਅਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਦਿਨ ਭਰ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਨਾਲ ਹਾਰਮੋਨਲ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੂਡ, ਫੋਕਸ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਥਕਾਵਟ, ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਮੂਡ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਅਤੇ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਵਰਗੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਚਿੜਚਿੜਾ, ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਲਗਾਤਾਰ ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਥੱਕਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਬਿਹਤਰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕਿੰਨੇ ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਜ਼ਰੂਰੀ?
ਲੇਡੀ ਹਾਰਡਿੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾ. ਐਲ.ਐਚ. ਘੋਟੇਕਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨੀਂਦ ਦੀ ਲੋੜ ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 7 ਤੋਂ 8 ਘੰਟੇ, ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਨੂੰ 8 ਤੋਂ 10 ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 9 ਤੋਂ 11 ਘੰਟੇ ਸੌਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਢੁਕਵੀਂ ਨੀਂਦ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਡ ਨੂੰ ਵੀ ਸਥਿਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਢੁਕਵੀਂ ਨੀਂਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਾਗਰਤਾ, ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ, ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਚਮਕ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਧਾਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇੱਕਸਾਰ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸੌਣਾ ਅਤੇ ਜਾਗਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ
- ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਜਾਂ ਟੀਵੀ ਸਕ੍ਰੀਨਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੈਫੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
- ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਾਲਾ ਕਮਰਾ ਬਣਾਓ।
- ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸੌਣ ਅਤੇ ਉੱਠਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਓ।
- ਧਿਆਨ ਜਾਂ ਹਲਕਾ ਯੋਗਾ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।