ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਡੇਂਗੂ ਤਾਂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਨਲੇਵਾ,ਨਾ ਕਰਨਾ ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ
Dengue Fever: ਉਂਝ ਤਾਂ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖ਼ਾਰ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਡੇਂਗੂ ਦੁਬਾਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹੋਣਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਇਸ ਸਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਨਸੂਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੂਬਿਆਂ ਤੋਂ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸਾਲ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ, ਐਨਸੀਆਰ, ਪੁਣੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਲਖਨਊ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਹੋਣਾ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਡੇਂਗੂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਸ ਬੁਖਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਡੇਂਗੂ ਏਡੀਜ਼ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਦਰਦ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਪਲੇਟਲੇਟਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ DENV ਵਾਇਰਸ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੀਰੋਟਾਈਪ ਹਨ (DENV-1, DENV-2, DENV-3 ਅਤੇ DENV-4), ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਡੇਂਗੂ ਨਾਲ ਚਾਰ ਵਾਰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਹੋਣਾ ਹੈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲਾਗ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਸਾਲ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਲਗਭਗ 100 ਤੋਂ 400 ਮਿਲੀਅਨ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਲਗਭਗ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਸੀਰੋਟਾਈਪ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਉਹੀ ਵਾਇਰਸ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਉਸ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਕੇ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ,ਤੁਸੀਂ ਦੁਬਾਰਾ ਓਨੇ ਬੀਮਾਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ।
ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸੀਰੋਟਾਈਪ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਕਿਸਮ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਡੇਂਗੂ ਸ਼ੌਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਡੇਂਗੂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਅਤੇ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਲੀਕ ਹੋਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋ ਲੋਕ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਲੱਗਭੱਗ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
– ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ
– ਗੰਭੀਰ ਸਿਰ ਦਰਦ
– ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਰਦ
– ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ
– ਲਗਾਤਾਰ ਉਲਟੀਆਂ ਆਉਣਾ
– ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣਾ
– ਨੱਕ ਤੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ
– ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ
– ਥਕਾਵਟ
– ਬੇਚੈਨੀ
– ਉਲਟੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣਾ
– ਬਹੁਤ ਪਿਆਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ
– ਠੰਡੀ ਅਤੇ ਪੀਲੀ ਸਕਿਨ ਪੈਣਾ
– ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਦਾਣੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਗ ਦੇ 4 ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਡੇਂਗੂ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ
ਇਸ ਲਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਪਰੋਕਤ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।