ਸੋਨੀਪਤ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ (Sonipat Lok Sabha Constituency)

ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਇੱਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਨਾਮ ਸੋਨੀਪਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਵੀ ਹੈ। ਸੋਨੀਪਤ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮਹਾਭਾਰਤ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੋਨੀਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ 1977 ਵਿੱਚ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਰੋਹਤਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਸੋਨੀਪਤ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਨੂੰ ਜਾਟਲੈਂਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਾਟ ਵੋਟਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਲਕਾ 1952 ਤੋਂ 1976 ਦਰਮਿਆਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ ਸੋਨੀਪਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਦੋਂ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੁਖਤਿਆਰ ਸਿੰਘ ਮਲਿਕ ਨੂੰ ਐਮ.ਪੀ. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵੀ ਲਾਲ 1980 'ਚ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਸੈਕੂਲਰ) ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। 1984 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਧਰਮਪਾਲ ਸਿੰਘ ਮਲਿਕ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਐਲਾਨਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਜਿੱਤ ਗਏ। 1989 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੀਟ ਜਨਤਾ ਦਲ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਗਈ ਅਤੇ ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ। ਧਰਮਪਾਲ ਸਿੰਘ ਮਲਿਕ ਨੇ 1991 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੁੜ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

2009 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਜਿੱਤੀ ਸੀ

1996 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਇਹ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਰਵਿੰਦ ਸ਼ਰਮਾ ਸਾਂਸਦ ਬਣੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1998 ਤੋਂ 2004 ਤੱਕ ਇਹ ਸੀਟ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਸਾਂਗਵਾਨ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹੇ। 2009 'ਚ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਰੁਖ ਬਦਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਸੀਟ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਲਿਕ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ ਰਹੇ।

ਸੋਨੀਪਤ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ 'ਤੇ 2014 'ਚ ਮੋਦੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਕੌਸ਼ਿਕ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਨੇ ਸੀਨੀਅਰ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹੁੱਡਾ ਨੂੰ 1,64,864 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾ ਕੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।

ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 15 ਲੱਖ ਵੋਟਰ ਹਨ

ਸੋਨੀਪਤ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਕਰੀਬ 15 ਲੱਖ ਵੋਟਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 8 ਲੱਖ ਮਰਦ ਅਤੇ 7.7 ਲੱਖ ਮਹਿਲਾ ਵੋਟਰ ਹਨ। ਇਸ ਸੀਟ 'ਤੇ 5 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਟ ਵੋਟਰ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਉਹੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਾਟ ਵੋਟਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵ, ਜਾਟ ਵੋਟਰ ਨਿਰਣਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ।