ਕਵਾਡ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਧਦਾ ਦਰਜਾ ਚੀਨ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ? ਜਿਸ ਲਈ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਜਾ ਰਹੇ ਅਮਰੀਕਾ
QUAD Summit 2024: PM ਮੋਦੀ 21 ਤੋਂ 23 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਡੇਲਾਵੇਅਰ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਵਾਡ ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਜਾਣੋ, ਕਵਾਡ ਕੀ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਰਜਾ ਕਿਵੇਂ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਉਂ ਚਿੰਤਤ ਹੈ? ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਚੀਨ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਿਵੇਂ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 21 ਤੋਂ 23 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਡੇਲਾਵੇਅਰ ‘ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਵਾਡ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਵਾਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਇਹ ਗਠਜੋੜ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਵਾਡ ਸਮਿਟ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ। ਆਓ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣੀਏ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਰਜਾ ਕਿਵੇਂ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ? ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਚੀਨ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਿਵੇਂ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
2004 ਵਿੱਚ ਸੁਨਾਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਤਬਾਹੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਦੱਖਣੀ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ (ਆਸੀਆਨ) ਦੇ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ, ਅਮਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋ ਗਏ। 2007 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਆਸੀਆਨ ਦੀ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ, ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੁਆਡਰੀਲੇਟਰਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਵਾਦ (ਚਤੁਰਭੁਜ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਵਾਦ) ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਚੀਨ ਨੂੰ ਇਸ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਗਠਜੋੜ ਯਾਨੀ ਕਵਾਡ ਦਾ ਗਠਨ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਉਹ ਨਾਰਾਜ਼ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਉਸ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
2012 ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਰਹੀਆਂ। ਫਿਰ, ਚੀਨ ਤੋਂ ਵੱਧਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ, ਚਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਵਾਡ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟੀਚਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ। 2017 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ ਆਸੀਆਨ ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਵਾਡ ਸਮਿਟ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਕਵਾਡ ਨੇ 2017 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੰਜ ਵਾਰ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।
QUAD ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ
2020 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸ
ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਮਾਲਾਬਾਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ ਕਵਾਡ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਸਮੂਹਿਕ ਅਭਿਆਸ ਸੀ। ਕਵਾਡ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਰਚੁਅਲ ਮੀਟਿੰਗ ਮਾਰਚ 2021 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ, ਕਵਾਡ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ।
ਕਵਾਡ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀ ਹੈ?
ਕਵਾਡ ਦਾ ਟੀਚਾ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੰਡੋ-ਪੈਸੀਫਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਯਮ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਕਵਾਡ ਨਾਟੋ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਰਸਮੀ ਸੰਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਜਾਂ ਮੁਖੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਰੂਸ ਇਸ ਨੂੰ ਆਸੀਆਨ ਦਾ ਨਾਟੋ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਵਾਡ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਗਠਜੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਮਾਲਾਬਾਰ ਵਰਗੇ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਕਵਾਡ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰਤਾ ਦਾ ਜਵਾਬ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਧੀ
ਕਵਾਡ ਨੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਵਾਡ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਗੋਂ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਚ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
QUAD ਮੀਟਿੰਗ ‘ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ
ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਚੀਨ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਭਾਰਤ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਵਾਡ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਵੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡੋਮੇਨ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਈ ਇੰਡੋ-ਪੈਸੀਫਿਕ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਰਾਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ, ਜਲਵਾਯੂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਸੰਕਟਾਂ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜਲਵਾਯੂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਕੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸੁਨਾਮੀ ਅਤੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
QUAD ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ
ਕਵਾਡ ਚੀਨ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਝਟਕਾ ਦੇ ਰਿਹਾ
ਕਵਾਡ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਕਵਾਡ ਰਾਹੀਂ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਚੀਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੰਡੋ ਪੈਸੀਫਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਕਵਾਡ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ, ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਿਕਲਪਕ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਕੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਵੱਖਰਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਲਚਕਤਾ ਇੱਥੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਨਿਰਮਾਣ ਇਕਾਈਆਂ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਨੇ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਆਪਣਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
QUAD ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ
ਕਵਾਡ ਚੀਨ ‘ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਚੀਨ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘੱਟ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਜਾਪਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਖੰਡ ਦਰਾਮਦ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
QUAD ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ
ਡ੍ਰੈਗਨ ਲਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਾਈ ਚੁਣੌਤੀ
ਚੀਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ ਵਰਗੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਹਿੱਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਬਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਵਾਡ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਕਲਪਕ ਸੰਪਰਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਵਾਡ ਰਾਹੀਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ, 5ਜੀ, ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਅਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਇਕਾਈਆਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਭ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
