ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਵੀ ਮੰਨੀ ਇਸਰੋ ਦੀ ਤਾਕਤ… ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇਗਾ JAXA

ਭਾਰਤ ਅਗਲੇ ਮੂਨ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਚ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਂਝੇ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਵੀ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਸਫਲ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਏਜੰਸੀ JAXA ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸਰੋ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਵੇਂ ਚੰਦਰਮਾ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ LUPEX ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਭਾਰਤ ‘ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਉਤਾਰ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਪਾਨ ਇਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟ ਲੈਂਡਰ ਸਲਿਮ ਨੂੰ ਉਤਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇਸ ਦੀ ਲਾਂਚਿੰਗ ਡੇਟ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ JAXA ਨੇ ਅਗਲੇ ਚੰਦਰਮਾ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੱਥ ਮਿਲਾਇਆ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ LUPEX ਮਿਸ਼ਨ ?

LUPEX ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Lunar Polar Exploration Mission ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਮਿਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਗਟਾਉਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲ ਅਤੇ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਜਾਪਾਨ ਐਰੋਸਪੇਸ ਐਕਸਪਲੋਰੇਸ਼ਨ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੈਂਡਰ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। JAXA ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਿਸ਼ਨ 2025 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ।

ਕੀ ਹੈ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼

ISRO ਅਤੇ JAXA ਦੇ LUPEX ਯਾਨੀ ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। JAXA ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਦਾ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਰੋਵਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰੇਗਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵੀ ਕਰਨਗੇ ਮਦਦ

ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਜਾਂ ਲੂਪੇਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਕਿੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇਸਰੋ ਅਤੇ ਜੈਕਸਾ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਭੇਜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

ਲੈਂਡਰ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਣਗੇ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਪਕਰਣ

ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਲੈਂਡਰ ਦੇ ਨਾਲ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਲ ਸਰੋਤ ਟੈਸਟਿੰਗ ਟੂਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ JAXA, ISRO, NASA ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਪੇਲੋਡ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਚਾਰ ਪੇਲੋਡ JAXA ਦੇ ਹੋਣਗੇ, ਤਿੰਨ ਇਸਰੋ ਦੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਂਪਲ ਐਨਾਸਿਸਿਸ ਪੈਕੇਜ ਅਤੇ ਗਰਾਊਂਡ ਪੈਨੇਟਰੇਟਿੰਗ ਰਾਡਾਰ ਅਤੇ ਮਿਡ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਇਮੇਜਿੰਗ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹੋਰ ਦੋ ਪੇਲੋਡ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਹੋਣਗੇ।

ਇਸਰੋ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਆਈ ਸੀ ਜਾਪਾਨੀ ਟੀਮ

ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਜਾਪਾਨੀ ਟੀਮ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਸਥਿਤ ਇਸਰੋ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਉਪ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਕੂ ਸੁਨੇਤਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਟੀਮ ਨੇ ਇਸਰੋ ਦੇ ਮੁਖੀ ਐਸ ਸੋਮਨਾਥ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। JAXA ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਾਪਾਨ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਸਰੋ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਰੋ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ JAXA ਨਾਸਾ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।