ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਟਰੂਡੋ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਕੌਣ ਹਨ? ਬਣ ਗਏ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ
Canada Election : ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਦੀ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਰੂਡੋ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਸਨ। ਕਾਰਨੀ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਅਜਿਹੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇਸ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ‘ਅਸੰਭਵ ਜਿੱਤ’ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਆਰਥਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਵਿਗੜਦੇ ਸਬੰਧ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਨ।
ਇਸ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਰਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਸਾਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕੇ – ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਨਾਮ,ਪਰ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ
ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਜਦੋਂ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਜੋ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਟਾਵਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੇਪੀਅਨ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਗਈ।
ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਲੰਮਾ ਕਰੀਅਰ
ਕਾਰਨੀ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2008 ਤੋਂ 2013 ਤੱਕ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਬਣੇ ਅਤੇ 2020 ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਗੈਰ-ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ।
ਕਾਰਨੀ ਨੇ 2011 ਤੋਂ 2018 ਤੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਰਤਾ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ 2019 ਤੋਂ 2025 ਤੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਵਾਈ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੂਤ ਵੀ ਰਹੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਜਾਣੋ ਕਾਰਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ
ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨਾਰਥ-ਵੈਸਟ ਟੈਰਿਟਰੀਜ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਫੋਰਟ ਸਮਿਥ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਕਾਉਂਟੀ ਮੇਓ, ਆਇਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ‘ਤੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਆਈਸ ਹਾਕੀ ਖੇਡੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਤੀ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼
ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਸਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਾਮਾਨ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ’51ਵਾਂ ਰਾਜ’ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਨੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨਾਂ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਰ ਅਤੇ G20 ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਗਵਾਹ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੀ ਰੁਖ਼?
ਕਾਰਨੇ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਮਰਥਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2021 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਲਾਸਗੋ ਅਲਾਇੰਸ ਫਾਰ ਨੈੱਟ ਜ਼ੀਰੋ ਲਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਟਰੂਡੋ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਕਾਰਬਨ ਟੈਕਸ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਸਨ।
