Chanakya Niti: ਸਫਲ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਬਣਨ ਦੇ ਲਈ ਚਾਣਕਯ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ
ਚਾਣਕਯ ਨੀਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਸ਼ਾਸਨ, ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਹਾਰ ਸਮੇਤ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨੁਕਤਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਕੀ ਹਨ।

Chanakya Niti: ਚਾਣਕਯ ਨੀਤੀ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਸਿਧਾਂਤ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਹਿਲ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸੰਖੇਪ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਫਲ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਬੁੱਧੀ, ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚਾਣਕਯ ਨੀਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਚਾਣਕਯ ਸੂਤਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਚਾਰੀਆ ਚਾਣਕਯ (Chanakya) ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਗੱਲਾਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਚਾਣਕਯ ਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੇ ਚੱਲਕੇ ਇਨਸਾਫ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਧਰਮੀ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦੱਸਿਆ
ਚਾਣਕਯ ਨੇ ਧਰਮੀ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਸੱਚਾਈ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ (Honesty) ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਚਾਣਕਯ ਨੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਨਿਆਂਪੂਰਣ ਸ਼ਾਸਕ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ਾਸਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ, ਨੇਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ਵਰਗੇ ਗੁਣ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਸੁਚੱਜੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ।
ਦੌਲਤ ਸਿਰਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ‘ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜ਼ੋਰ
ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਚਾਣਕਯ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ਦੌਲਤ ਸਿਰਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਤੁਲਿਤ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਤ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ, ਬੇਲੋੜੇ ਖਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ।
ਸੋਚ ਸਮਝਕੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਚਾਣਕਯ
ਚਾਣਕਯ ਆਪਣੀਆਂ ਚਲਾਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਹੁਨਰ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ, ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।