Chhath Puja 2024: ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੁਦਰਤ ਲਈ ਸਮਰਪਣ ਦਾ ਮਹਾਪਰਵ ਹੈ ਛਠ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਸਮਝੋ
ਆਸਥਾ ਦਾ ਮਹਾਂਸੰਗਮ ਛਠ ਤਿਉਹਾਰ 5 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 8 ਨਵੰਬਰ 2024 ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਛਠ ਪੂਜਾ ਆਸਥਾ ਦਾ ਮਹਾਂਸੰਗਮ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਲਗਭਗ 35 ਤੋਂ 36 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਨਿਰਜਲਾ ਰਹਿ ਕੇ ਸਖਤ ਵਰਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਛੱਠ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਨਦੀ ਅਤੇ ਛੱਪੜ ਦੇ ਕੰਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਘਾਟਾਂ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇਖਣ ਯੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛਠ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵੀ ਹੈ। ਛਠ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਚਾਹੇ ਉਹ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵਸਤੂ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ।
ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਤਿਉਹਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਵਾਲੀ ਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਘਾਟ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਅਰਘ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਨੈਵੇਧ ਭੇਟ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਛਠ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕੁਦਰਤ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹੈ ।
ਸੂਰਜ ਹੈ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ
ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੂਰਜ ਕੁਝ ਦਿਨ ਨਾ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਹਨੇਰਾ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਹਰ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਸੂਖਮ ਤੱਕ ਜੀਵਤ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਲਈ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਧਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦੇ ਹਨ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਣ, ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ, ਬਿਹਤਰ ਮੂਡ, ਇਕਾਗਰਤਾ ਆਦਿ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਧਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛਠ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕੇਵਲ ਸੂਰਜ ਦੀ ਹੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੜ੍ਹਦਾ ਸੂਰਜ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡੁੱਬਦਾ ਸੂਰਜ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਦੇਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਛੱਠ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ
ਛਠ ਦੌਰਾਨ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਛਠ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ,ਹਰ ਕੋਈ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਉੱਠ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਕੋਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੌਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ, ਜਲਦੀ ਉੱਠਣ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸੌਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਨਿੱਤਨੇਮ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਸਬੰਧ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਵਰਦਾਨ ਹੈ ਛਠ ਪੂਜਾ
ਕੁਦਰਤ ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਬੱਸ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਛਠ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੰਨਾ, ਸਿੰਘਾੜਾ, ਸੁਥਨੀ, ਢਾਭ ਨਿੰਬੂ, ਨਾਰੀਅਲ, ਕੇਲਾ, ਸੁਪਾਰੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਿਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ
ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਮਜ਼ਬੂਤ
ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਪੂਜਾ ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਪੂਰੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਇਹ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤ-ਮਰਦ, ਜਾਤ-ਪਾਤ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਿਤਕਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਇਹੀ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਖਾਸ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਛਠੀ ਮਈਆ ਕੀ ਜੈ।
