ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਓ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼, ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਰਹੇਗਾ ਗਰਮ

Published: 

19 Nov 2025 19:10 PM IST

Chyawanprash Home Recipe: ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਬ੍ਰਾਂਡ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਅਤੇ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਬਲਕਿ ਸੁਆਦ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਓ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼, ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਰਹੇਗਾ ਗਰਮ

Photo: TV9 Hindi

Follow Us On

ਸਰਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਫਲੂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਚਯਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਟੌਨਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ, ਮਸਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਔਸ਼ਧੀ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ। ਇਹ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਬ੍ਰਾਂਡ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਅਤੇ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਬਲਕਿ ਸੁਆਦ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।

1 ਕਿਲੋ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ

ਆਂਵਲਾ (1 ਕਿਲੋ)

ਘਿਓ (200 ਗ੍ਰਾਮ)

ਸ਼ਹਿਦ (250 ਗ੍ਰਾਮ)

ਗੁੜ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕਰ (500 ਗ੍ਰਾਮ)

ਮਸਾਲਾ ਮਿਸ਼ਰਣ (ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ)

ਪਿੱਪਲੀ (ਪਿਪਲੀ) 5 ਗ੍ਰਾਮ

ਦਾਲਚੀਨੀ (ਦਾਲਚੀਨੀ) 5 ਗ੍ਰਾਮ

ਇਲਾਇਚੀ (ਹਰਾ) 5 ਗ੍ਰਾਮ

ਖਾੜੀ ਪੱਤੇ 23 ਗ੍ਰਾਮ

ਨਾਗਕੇਸਰ 2 ਗ੍ਰਾਮ

ਸ਼ਰਾਬ 10 ਗ੍ਰਾਮ

ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ 10 ਗ੍ਰਾਮ

ਸ਼ਤਾਵਰੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ

ਵਿਦਾਰਿਕੰਦ 10 ਗ੍ਰਾਮ

ਲੌਂਗ 23 ਗ੍ਰਾਮ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ 5 ਗ੍ਰਾਮ

ਸੁੱਕਿਆ ਅਦਰਕ 5 ਗ੍ਰਾਮ

ਤਿਲ ਦਾ ਤੇਲ 1 ਚਮਚ

ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ

Step 1: ਆਂਵਲਾ ਪੇਸਟ ਬਣਾਉਣਾ

ਪਹਿਲਾਂ, ਆਂਵਲੇ ਨੂੰ ਧੋ ਕੇ ਸੁਕਾ ਲਓ। ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਉਬਾਲ ਕੇ ਰੱਖੋ, ਆਂਵਲਾ ਪਾਓ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਬਾਲ ਕੇ ਲਿਆਓ। ਠੰਡਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਬੀਜ ਕੱਢ ਦਿਓ ਅਤੇ ਗੁੱਦੇ ਨੂੰ ਪੀਸ ਕੇ ਪੇਸਟ ਬਣਾ ਲਓ। ਇੱਕ ਪੈਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਘਿਓ ਪਾਓ ਅਤੇ ਆਂਵਲੇ ਦੇ ਪੇਸਟ ਨੂੰ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਭੁੰਨੋ। ਇਸ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਚਿਪਕਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਹਿਲਾਉਂਦੇ ਰਹੋ। ਜਦੋਂ ਰੰਗ ਗੂੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਘਿਓ ਵੱਖ ਹੋਣ ਲੱਗੇ, ਤਾਂ ਅੱਗ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ।

Step 1: ਗੁੜ/ਸ਼ੱਕਰ ਦਾ ਸ਼ਰਬਤ ਤਿਆਰ ਕਰੋ

ਹੁਣ, ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਪੈਨ ਲਓ ਅਤੇ ਗੁੜ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲਾਓ। ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਸਟਰਿੰਗ ਸ਼ਰਬਤ ਬਣਨ ਤੱਕ ਗਰਮ ਕਰੋ। ਹੁਣ, ਇਸ ਸ਼ਰਬਤ ਨੂੰ ਆਂਵਲੇ ਦੇ ਪੇਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਓ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ।

Step 3: ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਣਾ

ਸਾਰੀਆਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਪੀਸ ਲਓ। ਫਿਰ 1 ਚਮਚ ਤਿਲ ਦਾ ਤੇਲ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਘਿਓ ਪਾਓ, ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਿਲਾਉਂਦੇ ਰਹੋ। ਜਦੋਂ ਮਿਸ਼ਰਣ ਗਾੜ੍ਹਾ, ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਅਤੇ ਚਿਪਚਿਪਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਅੱਗ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਿਸ਼ਰਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੰਡਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਪਾਓ। ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਕੱਚ ਦੀ ਬੋਤਲ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕਰੋ।

ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਦੇ ਨਾਲ 1 ਤੋਂ 2 ਚਮਚ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ 1/2 ਚਮਚ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਚਵਨਪ੍ਰਾਸ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜ਼ੁਕਾਮ, ਫਲੂ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਆਂਵਲਾ ਅਤੇ ਘਿਓ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਚਮੜੀ ਲਈ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਚਨ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।