ਹੀਟਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਅੱਗ ਅੱਗੇ ਹੱਥ ਸੇਕਣਾ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਆਦਤ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਜਾਣ ਲਓ

Image Credit source: Getty Images

ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਹੀਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਆਮ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਦਰਅਸਲ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੀਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਅੱਗ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ, ਹੱਥ ਅਤੇ ਪੈਰ ਸੁੰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਹਵਾ ਘੱਟ ਨਮੀ ਵਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਠੰਡ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਗਰਮਾਹਟ ਤੁਰੰਤ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਘਰਾਂ, ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਹੀਟਰ, ਗੈਸ ਹੀਟਰ, ਜਾਂ ਬਲੋਅਰ ਆਮ ਹਨ, ਲੋਕ ਲੱਕੜ ਦੀ ਅੱਗ ਬਾਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਰੀਕੇ ਤੁਰੰਤ ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।

ਹੀਟਰ ਜਾਂ ਅੱਗ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੱਥ-ਪੈਰ ਗਰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ?

ਆਰਐਮਐਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਸੁਭਾਸ਼ ਗਿਰੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੀਟਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਗਰਮ ਹਵਾ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਹੀਟਰ ਨੱਕ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸੁੱਕਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਹੀਟਰ ਹਲਕੇ ਗੈਸਾਂ ਜਾਂ ਧੂੰਏਂ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲਰਜੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਖੰਘ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅੱਗ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸੁੱਕੀ ਅਤੇ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੜਦੀ ਹੋਈ ਲੱਕੜ ਜਾਂ ਕੋਲੇ ਦੇ ਧੂੰਏਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਲੈਣ ਨਾਲ ਖੰਘ, ਜਲਣ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਗ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਹੀਟਰ ਅਤੇ ਅੱਗ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ?

ਹੀਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਹਵਾਦਾਰ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਹਵਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕੀ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਹੀਟਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਨਾ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀਟਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਖੁਸ਼ਕ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਅਤੇ ਮਾਇਸਚਰਾਈਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅੱਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੈਠਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਧੂੰਏਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਧੂੰਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ। ਅਚਾਨਕ ਅੱਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਅਤੇ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਗ ਜਾਂ ਹੀਟਰ ਤੋਂ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ।

ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਹ ਖਾਓ?

ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਅਦਰਕ, ਗੁੜ, ਮੇਥੀ, ਤਿਲ, ਮੂੰਗਫਲੀ, ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ, ਸੂਪ ਅਤੇ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਗਰਮ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਗਰਮ ਦੁੱਧ, ਹਲਦੀ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਸੂਪ ਵੀ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।