ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੌਤਾਂ, ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਵਾਲੀ ਹੈ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ

Photo Credit: Getty Image

ਸਰਦੀਆਂ ‘ਚ ਧੁੰਦ ਕਾਰਨ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਕੋਹਰੇ ਦੌਰਾਨ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਪਤਾਹ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈਲਮੇਟ ਪਹਿਨਣ ਅਤੇ ਕਾਰਾਂ ਆਦਿ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਵਾਹਨ ਸਵਾਰਾਂ ਦਾ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕ ਲਾਪਰਵਾਹ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 7.77 ਲੱਖ ਲੋਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ​​ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਕਿੱਥੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ? ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਤੇ ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਹੋਏ ਹਨ?

ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਰਿਪੋਰਟ

ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਹਾਈਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ-2022 ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2018 ਤੋਂ 2022 ਦਰਮਿਆਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਹਾਦਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,53,972 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 1,68,491 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 1.08 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ 84 ਹਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 66 ਹਜ਼ਾਰ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਭਾਵ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 58,580, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ 53,448, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ 51,280, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 39,058, ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ 36,191, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 35,565 ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ 36,626 ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।

55 ਫੀਸਦੀ ਹਾਦਸੇ ਹਾਈਵੇਅ ‘ਤੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ

ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਕੁੱਲ ਸੜਕੀ ਨੈਟਵਰਕ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਫੀਸਦ ਹਾਈਵੇਅ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ 55 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਾਦਸੇ ਵਾਪਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 60 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 32.9% ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਅ ਤੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 36.2% ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਸਾਲ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਅ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ 151997 ਹਾਦਸੇ ਹੋਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ 61038 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਤੇ 144352 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਜ ਮਾਰਗਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਏ 106682 ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ 41012 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 106485 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। ਸਾਲ 2022 ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ 202633 ਹਾਦਸੇ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 66441 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 192529 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 75.2 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲਈ ਓਵਰਸਪੀਡਿੰਗ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਗਲਤ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣਾ 5.8 ਫੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

2021 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2022 ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 11.9 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ

ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4,61,312 ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 1,55,781 ਯਾਨੀ 33.8% ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ 1,68,491 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਦਕਿ 4,43,366 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। ਸਾਲ 2021 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 11.9% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 9.4% ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 15.3% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ

ਸਾਲ-ਦਰ-ਸਾਲ ਵਾਪਰੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2018 ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਾਦਸੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ ਪਰ ਸਾਲ 2022 ‘ਚ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ 4,70,403 ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,57,593 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ 4,56,959 ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,58,984 ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ 3,72,181 ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,38,383 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2021 ‘ਚ 4,12,432 ਹਾਦਸੇ ਹੋਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ 1,53,972 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ 4,61,312 ਹਾਦਸੇ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,68,491 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ।