ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਉੱਲੂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਹੈ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ? ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਸਾਇੰਸ

Updated On: 

22 Oct 2025 18:10 PM IST

ਕੀ ਉੱਲੂ ਮੂਰਖ ਹੈ ਜਾਂ ਬੁੱਧੀਮਾਨ? ਉੱਲੂ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹਨ। ਕੁਝ ਇਸਨੂੰ ਮੂਰਖ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਇਸਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੌਲਤ ਦੀ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਵਾਹਨ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨ ਉੱਲੂਆਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉੱਲੂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮੂਰਖ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਦਿਮਾਗ ਵਾਲਾ ਜਾਨਵਰ।

ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਉੱਲੂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਹੈ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ? ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਸਾਇੰਸ
Follow Us On

“ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉੱਲੂ ਹੋ?” ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਦੋਂ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮੂਰਖ ਸਾਬਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉੱਲੂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ: ਕੀ ਉੱਲੂ, ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਵਾਹਨ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਦੀਵਾਲੀ ਦੌਰਾਨ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਿੱਥ ਹੈ?

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਲੂ ਮੂਰਖ ਹੈ ਜਾਂ ਬੁੱਧੀਮਾਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਕੁਝ ਭਾਈਚਾਰੇ ਉੱਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਉੱਲੂ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਵਾਹਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉੱਲੂ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕ ਕਿਵੇਂ ਵੰਡੇ ਗਏ?

ਉੱਲੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਭਰਮ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਸਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਨ ਸਮੇਂ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਸੁਸਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ-ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਉੱਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉੱਲੂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੱਚਾਈ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਉੱਲੂ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਵਾਹਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਉੱਲੂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਸੋਚ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉੱਲੂਆਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ।

ਵਿਗਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੀ, ਅਸੀਂ ਪਾਵਾਂਗੇ ਕਿ ਉੱਲੂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਮੂਰਖ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਲੂ ਜ਼ਮੀਨ ਹੇਠ ਲੁਕੇ ਚੂਹਿਆਂ ਵਰਗੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵੀ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉੱਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਘੱਟ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਨੇਰੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕਿੰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਿਕਾਰੀ ਉੱਲੂ ?

ਉੱਲੂ ਦੇ ਖੰਭਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਵਿਲੱਖਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨਰਮ ਅਤੇ ਝਿੱਲੀਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਹ ਉੱਡਦੇ ਸਮੇਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਗੜ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਹ ਚੁੱਪਚਾਪ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਧਿਆਨ ਤੋਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪੰਜੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਚੁੰਝ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਝਟਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਗਿਆਨ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਲੂ ਬਹੁਤ ਧੀਰਜਵਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗਤੀਹੀਣ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰਣਨੀਤੀ ਇਸਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।