ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗ ਗੁਰੂ, ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਯੋਗਦਾਨ

ਯੋਗ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗ ਗੁਰੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਯੋਗ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ। ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ, ਪਰਮਹੰਸ ਯੋਗਾਨੰਦ, ਬੀ.ਕੇ.ਐਸ. ਅਯੰਗਰ, ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਮਹੇਸ਼ ਯੋਗੀ ਵਰਗੇ ਕਈ ਯੋਗ ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਯੋਗ ‘ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ। ਯੋਗ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਆਧਾਰ ਦੱਸਿਆ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੋਗ ਗੁਰੂਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲੈ ਜਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ

ਸਵਾਮੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ ਦੇ ਚੇਲੇ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਨੇ ਰਾਜਯੋਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਹ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਬਣੇ। ਰਾਜਯੋਗ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਪਤੰਜਲੀ ਦੇ ਯੋਗਸੂਤਰ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਤੰਜਲੀ ਯੋਗਸੂਤਰ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਆਪਣੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਿਤਾਬ ਰਾਜਯੋਗ ਰਾਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ, ਮਹੱਤਵ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।

ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਮਹਾਂਰਿਸ਼ੀ ਪਤੰਜਲੀ ਦੇ ਅੱਠ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਤਿੰਨ ਆਸਣ, ਅਰਥਾਤ ਆਸਣ, ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ‘ਤੇ ਫੋਕਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ 84 ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ ਪਰ ਅਨੁਲੋਮ-ਵਿਲੋਮ, ਕਪਾਲਭਾਤੀ, ਭਸਤਰੀਕਾ, ਉਦਗੀਤ, ਨਾਡੀ-ਸ਼ੋਧਨ, ਭਰਮਰੀ, ਬਾਹਯ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਵ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ, ਪਰਮਹੰਸ ਯੋਗਾਨੰਦ ਅਤੇ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਰਮਨ ਦੁਆਰਾ 1700 ਤੋਂ 1900 ਈਸਵੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਜੋ ਯੋਗਾ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਵੀ ਰਾਜ ਯੋਗ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਭਗਤੀ ਯੋਗ, ਵੇਦਾਂਤ, ਹਠ ਯੋਗ ਅਤੇ ਨਾਥ ਯੋਗ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ।

ਤਿਰੂਮਲਾਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮਾਚਾਰੀਆ

ਤਿਰੂਮਲਾਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮਾਚਾਰੀਆ ਉਹ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਯੋਗ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 18 ਨਵੰਬਰ 1888 ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੈਸੂਰ ਰਾਜ ਦੇ ਚਿੱਤਰਦੁਰਗਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਤੇ ਯੋਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 6 ਵੈਦਿਕ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਯੋਗ ਆਚਾਰੀਆ ਰਾਮ ਮੋਹਨ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਤੋਂ ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਯੋਗ ਸੂਤਰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਯੋਗ ਮਕਰੰਦ’ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਦੀਆਂ ਪੱਛਮੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹਠ ਯੋਗ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਯੋਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ

ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਰੂਸ ਦੇ ਜ਼ਾਰ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਕੀ ਖਰੀਦਦੇ ਅਤੇ ਕੀ ਵੇਚਦੇ ਸੀ?

ਰੂਸੀ ਦੀ ਉਹ ਖੋਜ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਪੜ੍ਹਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ,

ਭਾਰਤੀ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੀਵਾਨੇ ਕਿਉਂ ਹੋਏ, ਵੀਅਤਨਾਮ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਿਆ

ਬੀਕੇਐਸ ਅਯੰਗਰ

ਬੀਕੇਐਸ ਅਯੰਗਰ

14 ਦਸੰਬਰ 1918 ਨੂੰ ਜਨਮੇ ਬੇਲੂਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮਾਚਾਰੀ ਸੁੰਦਰਰਾਜ ਅਯੰਗਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੀਕੇਐਸ ਅਯੰਗਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਰਿਸ਼ੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਯੰਗਰ ਯੋਗ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1975 ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਵਿਦਿਆ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਦੀਆਂ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਗੁਰੂਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਚਾਰੀਆ ਰਜਨੀਸ਼, ਸਵਾਮੀਰਾਮ, ਪੱਟਾਭਿਜੋਈ ਅਤੇ ਸਵਾਮੀ ਸਤੇਂਦਰ ਸਰਸਵਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬਣਾਇਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਯੋਗ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਮਹੇਸ਼ ਯੋਗੀ

20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਧਿਆਨ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਚਿੰਤਕ, ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਮਹੇਸ਼ ਯੋਗੀ ਨੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਧਿਆਨ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ। ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਮਹੇਸ਼ ਯੋਗੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਸਧਾਰਨ ਧਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਤਣਾਅ-ਮੁਕਤ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਤਰੱਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕੇ।